بحث در مورد متون روایات صدقه دادن علی سبه انگشترش در حالت رکوع
از دلایل ضعف این قصه و اضطرابات واضح آن، اختلاف در روایات آن است، در یک روایت آمده که نزول این آیه در منزل پیامبر جبود.
و در یک روایت دیگری آمده که در جلسه‌ای که با یهودیان داشت، نازل شد.
و در روایت دیگری آمده که در مسجدش نازل شده، بلکه بعضی روایات گفته‌اند: نزول این آیه در مسجد‌الحرام بوده، از این‌رو که یک روز أمیرالمؤمنین داخل کعبه شد و نماز می‌خواند، هنگامی که به رکوع رفت، مسکینی وارد شد و علی‌بن ابیطالب حلقه انگشترش را به او صدقه داد، پس این آیه در حق او نازل شد[۱۰۴۴] .
و همچنین در مورد آنچه که علی به صدقه داده است، اختلاف وجود دارد، بعضی می‌گویند: انگشترش را بخشیده چنانکه در بیشتر روایات ذکر شده، و بعضی می‌گویند: عبایش را به صدقه داده است چنانکه در روایت الکافی آمده است، بعضی قاطعانه گفته‌اند: شاید این قصه تکرار شده است یک بار با انگشترش صدقه داده و یک بار با عبایش صدقه داده است[۱۰۴۵] .
و نیز اختلاف در انگشتر است، که آیا انگشتر طلا بوده و یا نقره چنانکه در روایات آمده[۱۰۴۶] .
و نیز اختلاف در نقش انگشتر وجود دارد، بعضی گفته‌اند: در نقش انگشتر نوشته شده بود، ملک، از آن خدا است[۱۰۴۷] و بعضی گفته‌اند: بر روی آن نوشته شده بود: منزه است کسی که افتخار من آن است که بندۀ او هستم[۱۰۴۸] .
و نیز اختلاف وجود دارد در آن نمازی که انجام می‌داد، بعضی گفته‌اند: نماز سنت بوده و بعضی گفته‌اند: نماز فریضه و به امامت رسول خدا بوده[۱۰۴۹] .
و نیز اختلاف است که سائل سخن خودش را چگونه شروع کرد، در یک روایت آمده که گفت: سلام بر تو ای ولی خداوند و ای کسی که در حق مسلمانان از خود آنان شایسته‌تر هستی! صدقه‌ای به این مسکین بده، و در روایت دیگری آمده که گفت: بار الها! من تو را گواه می‌گیرم که در مسجد پیامبرت درخواست کمک کردم، چنانکه در اکثر روایات آمده است.
و همچنین اختلاف است در وقت نزول آیه، در برخی از روایات آمده که این آیه قبل از داستان نازل شده و در روایات دیگری آمده که پس از دعای پیامبر جنازل شده است.
و همچنین از چگونگی دادن صدقه اختلاف است، در بعضی از روایات آمده که علی خود انگشترش را بیرون کشیده و به مسکین بخشیده و روایاتی گفته‌اند: خود مسکین انگشتر را از انگشت علی بیرون کشیده است.
و نیز اختلاف است در اینکه چه وقت پیامبر جاین آیه را به قومش تبلیغ کرد؟ برخی گفته‌اند: به محض اینکه آیه نازل شد پیامبرج آن را بر مردم تلاوت کرد، و برخی گفته‌اند: تبلیغ آن را تا روز غدیر خم به تأخیر انداخت[۱۰۵۰] .
و همچنین از چگونگی درخواست مسکین اختلاف است؛ در بعضی از روایات آمده که آن مسکین از ابتدا از شخص پیامبر درخواست کمک کرده، و در روایت دیگری آمده که سائل از ابتدا در مسجد درخواست کمک کرد، سپس پیامبرجاو را دید و از او سؤال کرد و فرمود: آیا کسی به تو کمکی کرده است؟[۱۰۵۱] . تضاد در روایات بسیار است به آنچه که ذکر کردیم اکتفا می‌کنیم.
[۱۰۴۴] البحار: (۳۷/۱۲۸). [۱۰۴۵] تفسیر الصافی: (۲/۴۶). [۱۰۴۶] البرهان: (۱/۴۸۴)، البحار: (۱۸۷-۳۵/۱۹۶). [۱۰۴۷] البحار: (۳۵/۲۰۳)، سعد السعود: (۹۷). [۱۰۴۸] تفسیر فرات: (۱/۱۲۸). [۱۰۴۹] و نیز نگاه کن البحار: (۳۵/۱۹۰). [۱۰۵۰] البرهان: (۱/۴۸۰-۴۸۳-۴۸۴-۴۸۹)، البحار: (۳۵/۱۸۸)، (۳۷/۱۵۶)، العیاشی: (۱/۳۶۰)، الکافی: (۱/۲۸۹). [۱۰۵۱] و نیز به تفسیر فرات: (۱/۱۲۵-۱۲۶) نگاه کن.