نامۀ تسلیت کاظم به خیزران که حاوی نامبردن هارونرشید به امیرالمؤمنین میباشد
پیش از اینکه به بحث امام بعدی برسیم، در این جا موضعگیری شبیه موضع زینالعابدین و نامههای او به خانهدان حاکم را ذکر میکنیم. کاظم نامهای به خیزران نوشته که در آن به مناسبت فوت موسی فرزند خیزران تسلیت میگوید و هارون رشید را به امیرالمؤمنین یاد کرده است و به مادرش به مناسبت امارت هارون تبریک گفته است، اینک نص نامه:
بسم الله الرحمن الرحيم، از طرف موسی بن جعفر بن محمد بن علی بن حسین به خیزران مادر امیرالمؤمنین. اما بعد: خداوند تو را صالح گرداند و دیگران را بواسطۀ تو بهرهمند کند و تو را اکرام و حفظ نماید، و خداوند به رحمت خویش نعمت و عافیت را در دنیا و آخرت برای تو به درجۀ کمال برساند، بدان که همۀ امور به دست خداوند است و خداوند امور را مقدر میکند و به قدرت خویش آنها را میچرخاند، خداوند به حفظ و نگه داشتن امور گذشته و سایر امورات تعهد داده و هیچ کسی نمیتواند امری که خداوند به تأخیر انداخته است، جلو بیندازد و هیچ کسی نمیتواند امری را که خداوند جلو انداخته به تأخیر بیاندازد؛ خداوند بقاء را برای خودش قرار داده است و مخلوقاتش را برای فنا و نابودی خلق نموده است. او آنها را در دنیا جای داده که زوال و به پایان رسیدن آن سریع است و بقاء و ماندگاری آن کم است، و خداوند محل رجوعی را برای مخلوقاتش قرار داده که زوال و فنا ندارد (خداوند به تو دوام عمر دهد) هیچ یک از خانوادۀ من و خویشاوندان تو اعم از نزدیکان و محرمان تو نبودهاند که به اندازۀ من مصیبت تو را سنگین و بزرگ بدانند و هیچ کسی نبوده است که به اندازۀ من اندوهگین شده باشد و برای تو از خداوند اجر و پاداش را مسئلت نموده باشد، هیچ احدی نبوده که به اندازۀ من، برای آن نعمتی که خداوند ﻷبه امیرالمؤمنین میدهد (خداوند طول عمرش را بدهد) دعا کند که خداوند آن را به اتمام برساند و بدان دوام بخشد و بلا و مصیبت را از او دور کند. حمد و ستایش خدائی را سزا است که فضل و بزرگواری تو را به من معرفی نمود و نعمتش را به تو بخشید، و خداوند دیگران را به واسطه تو بهرهمند کند و به تو جزای نیک بخشد، اگر خواستی (خداوند بقایت را طول بخشد) که خبر خودت را برای من بنویسی و حال بزرگی این مصیبت را به من اطلاع دهی تا من به خاطر تو تسلی بخشم این کار را خواهم کرد، زیرا من به آن اهمیت میدهم، و منتظر کسب اطلاع از چیزی هستم که از طرف تو میرسد، خداوند نعمتش را بر تو به اتمام برساند و کرامت خودش را به تو بخشد، والسلام عليکم ورحمة الله[۵۵۷] .
[۵۵۷] قرب الإسناد: (۱۷۱)، البحار: (۴۸/۱۳۴).