تیسیر العزیز الحمید شرح کتاب التوحید

باب(۱۳): باب: کمک خواستن از غیر الله و به فریاد خواندن غیر الله شرک است.

خداوند متعال می‌فرماید:

﴿وَلَا تَدۡعُ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَنفَعُكَ وَلَا يَضُرُّكَۖ فَإِن فَعَلۡتَ فَإِنَّكَ إِذٗا مِّنَ ٱلظَّٰلِمِينَ١٠٦ وَإِن يَمۡسَسۡكَ ٱللَّهُ بِضُرّٖ فَلَا كَاشِفَ لَهُۥٓ إِلَّا هُوَۖ﴾[یونس: ۱۰۶-۱۰۷] «و جز الله کسی یا چیزی را مخوان که نه سودی به تو می‌رساند و نه زیانی که اگر چنین کنی، به‌راستی از ستمکاران خواهی بود. و اگر الله گزند و آسیبی به تو برساند، هیچکس جز او نمی‌تواند آن را برطرف کند». و می‌فرماید:

﴿فَٱبۡتَغُواْ عِندَ ٱللَّهِ ٱلرِّزۡقَ وَٱعۡبُدُوهُ﴾[العنکبوت: ۱۷]. «پس روزی را نزد الله جستجو کنید و او را عبادت و پرستش نمایید». و می‌فرماید:

﴿وَمَنۡ أَضَلُّ مِمَّن يَدۡعُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَن لَّا يَسۡتَجِيبُ لَهُۥٓ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ﴾[الأحقاف: ۵] «و هیچ‌کس گمراه‌تر از کسی نیست که کسانی جز الله را به‌فریاد می‌خواند که تا روز قیامت نیز درخواستش را پاسخ نمی‌گویند». و می‌فرماید:

﴿أَمَّن يُجِيبُ ٱلۡمُضۡطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكۡشِفُ ٱلسُّوٓءَ﴾[النمل: ۶۲] «آیا(معبودان باطل بهترند یا) ذاتی که دعای درمانده را آن‌گاه که او را بخواند، اجابت می‌کند». طبرانی روایت می‌کند که در زمان پیامبر جمنافقی بود که مؤمنان را اذیت می‌کرد، یکی از مؤمنان گفت: برویم از پیامبر جدر برابر این منافق کمک بخواهیم، آنگاه پیامبر جفرمود: «از من طلب کمک نمی‌شود، بلکه فقط از خداوند طلب یاری شود».

مسائل:

۱- عطف دعا بر استغاثه، عطف عام بر خاص است.

۲- تفسیر آیه‌ی: ﴿وَلَا تَدۡعُ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَنفَعُكَ وَلَا يَضُرُّكَۖ﴾

۳- استمداد جستن از غیر الله شرک اکبر است.

۴- اگر صالح‌ترین فرد این کار را برای راضی کردن دیگران انجام دهد، از زمره‌ی ستمگران به شمار می‌آید.

۵- تفسیر آیه ﴿وَإِن يَمۡسَسۡكَ ٱللَّهُ﴾.

۶- کمک‌خواستن از غیر الله و به فریاد خواندن غیر الله در دنیا سودی نداشته و اضافه بر آن کفر هم می‌باشد.

۷- تفسیر آیه ﴿فَٱبۡتَغُواْ عِندَ ٱللَّهِ﴾.

۸- همان طور که نمی‌توان بهشت را غیر از خداوند از کسی طلب کرد، به همین صورت روزی را از کسی جز خدا نباید طلب نمود.

۹- تفسیر آیه‌ی چهارم ﴿وَمَنۡ أَضَلُّ﴾.

۱۰- گمراه‌تر از کسی که غیر از الله را به فریاد می‌خواند وجود ندارد.

۱۱- کسی که به فریاد خوانده می‌شود از فریاد و صدای کسی که او را به فریاد می‌خواند و صدا می‌زند بی‌خبر است و نمی‌داند که کیست و چه می‌خواهد.

۱۲- این صدا زدن و به فریاد خواندن سبب می‌شود تا کسی که به فریاد خوانده می‌شود از فریاد زننده متنفر گردد و با او دشمن شود.

۱۳- این صدا زدن و به فریاد خواندن به معنای عبادت کسی است که به فریاد خوانده می‌شود.

۱۴- کسی که صدا زده می‌شود این عبادت را انکار می‌نماید

۱۵- این امور سبب شده تا چنین کسی گمراه‌ترین فرد قرار گیرد.

۱۶- تفسیر آیه‌ی پنجم ﴿أَمَّن يُجِيبُ ٱلۡمُضۡطَرَّ﴾.

۱۷- امر عجیب و شگفت‌انگیز این است که عبادت کنندگان بت‌ها اقرار می‌کردند که جز الله کسی به فریاد درمانده نمی‌رسد و به خاطر این به هنگام سختی‌ها با نهایت خلوص نیت خداوند را به فریاد می‌خواندند.

۱۸- پیامبر جاز محدوده‌ی توحید حمایت می‌نماید و ادب الهی را رعایت می‌کند.