تیسیر العزیز الحمید شرح کتاب التوحید

باب: (۲۵): در مورد کهانت و امثال آن

مسلم در صحیح خود از بعضی از امهات المؤمنین و آنها از پیامبرجروایت می‎کنند که فرمود: «هر کسی نزد غیب‌گویی بیاید و او را درباره‌ی چیزی بپرسد و تصدیقش کند، نماز چهل روزش قبول نمی‎شود».

ابوهریرهساز پیامبرجروایت می‎کند که فرمود: «هر کسی نزد کاهن و غیب گویی آمد و او را به آنچه می‎گوید تصدیق کرد، به آنچه بر محمد نازل شده کافر شده است».[روایت ابوداود].

همچنین در چهار کتاب سنن و حاکم ـ که با شرط آنها این حدیث صحیح می‌باشد ـ از ابوهریره روایت است که پیامبرجفرمود: «هر کس نزد غیب‌گو یا کاهنی برود و سخنانش را تصدیق کند به آنچه بر محمدجنازل شده کفر ورزیده است».

عمران بن حصین از پیامبرجروایت می‎کند که فرمود: «هر کسی فال بگیرد یا برای او فال‎گیری شود یا جادو کند یا برایش جادو شود و هر کس نزد کاهنی برود و سخنان کاهن را تصدیق کند به آنچه بر محمدجنازل شده کفر ورزیده است». روایت بزار با اسناد جید و طبرانی با اسناد حسن از ابن عباس روایت کرده است.

بغوی می‎گوید: عرّاف یعنی کسی که ادعا می‎کند امور را می‎داند و با استدلال از مقدمات محل چیز به سرقت رفته و گمشده را می‎داند و گفته شده عرّاف همان کاهن است و کاهن کسی است که از امور غیبی آینده خبر می‎دهد. و گفته شده کاهن کسی است که از آنچه در دل انسانهاست خبر می‎دهد.

ابوالعباس ابن تیمیه می‎گوید: عرّاف به کاهن، نجومی، رمّال و امثالشان گفته می‎شود؛ به کسانی که با این طریق ادعای شناخت امور را می‎نمایند.

ابن عباس در مورد قومی که «ابا جاد» (ابجد) می‎نویسند و در ستاره‎ها نگاه می‎کنند می‎گوید: کسانی که چنین می‎کنند نزد خدا بهره‎ای ندارند.

مسائل:

۱- ایمان به قرآن و تصدیق کاهن در یک قلب جای نمی‎گیرد.

۲- تصریح شده که کهانت کفر است.

۳- بیان کسی که کهانت برای او انجام می‎گیرد.

۴- بیان کسی که برای او فال‌گیری می‎شود.

۵- بیان کسی که برای او جادو می‎شود.

۶- بیان کسی که ابجد را یاد می‎گیرد.

۷- بیان فرق کاهن و عرّاف.