احتیاط فراوان محدثین در روایت حدیث بر اساس معنی
برای اینکه حقائق نقل بدون کم و کاست سنن و احادیث ثابت روشن شود چند حقیقت چکیده شده و مقدمات را در مقابل خواننده عزیز قرار می‌دهم.
۱- بسیاری از صحابه و تابعین نقل معنی حدیث را نهی فرموده‌اند و گفته‌اند لازم است دقیقاً لفظ حدیث روایت شود.
۲- روایت معنی حدیث تنها برای عالمانی جائز است که عالم و آگاه به لغات عرب و اسلوب‌ها و تفاوت‌های دقیق بین الفاظ باشد.
۳- بزرگانی که روایت معنی حدیث را جائز می‌دانستند تنها رخصتی بود به اندازه‌ی نیاز و اصلی نبود که راویان به آن ملتزم باشند
۴- تدوین عمومی حدیث در رأس صده‌ی اول صورت گرفته است، و در نهایت قرن سوم همه احادیث جمع‌آوری شد و همچنین بعضی از صحابه و بزرگان تابعین در قرن اول هجری اقدام به تدوین خصوصی کردند.
۵- روایت احادیث بر اساس معنی در کتاب‌های تدوین شده جائز نیست.
۶- روایت احادیث بر اساس معنی به اتفاق علما در الفاظی که تعبدی هستند مانند اذکار و دعاها و سخنان جامع رسول الله ججائز نیست.
۷- راویان حدیث از صحابه و تابعین ثقه و قابل اعتماد بودند و هر کدام از آنها دارای ویژگی‌های دینی و نفسی و اخلاق پاکی بودند که از تغییر و سهل‌انگاری روایت دوری گزیدند و انکار کردن این حالت آنها تکبر و خودبینی است.
۸- قواعد و اصولی که عالمان حدیث برای تدوین و بررسی حدیث به کار برده‌اند دقیق‌ترین و پیشرفته‌ترین قواعدی بودند که عقل بشری در قدیم و عصر جدید به آن دست یافته‌اند، تا روایات مقبول و مردود و ضعیف و صحیح و حق و باطل از هم جدا شوند.
با این مقدمات صحیح به نتایج صادقی و درستی پی می‌بریم که اکثر احادیث رسول لفظاً به ما رسیده‌اند و بعضی احادیث با معنای آن روایت شده‌اند ولی با رعایت شروطی که در اوج دقت بودند تا به معنی اصلی حدیث لطمه وارد نکند و روایت معنی حدیث اگر مشکلی به همراه داشتند توسط بزرگان و علماء بیان می‌شد.
واقعاً پیام رسان پروردگار راست فرمود آنگاه که فرمود: «يَحْمِلُ هَذَا الْعِلْمَ مِنْ كُلِّ خَلْفٍ عُدُولُهُ, يَنْفُونَ عَنْهُ تَحْرِيفَ الْغَالِينَ, وَانْتِحَالَ الْمُبْطِلِينَ, وَتَأْوِيلَ الْجَاهِلِينَ». «این علم توسط افراد پاکی نقل می‌شود که تحریف تجاوزگران و نظرات و دیدگاه اهل کفر و تأویل نادانان را از این علم می‌زدایند».