مروری بر نوشته‌های مربوط به حکومت دینی
مباحث طرح شده در نوشته‌های فارسی درباره حکومت اسلامی، در دوران پهلوی، گرچه فراوان نیست، اما اندک هم نیست. برخی از آن منابع به این شرح است:
شکست کسروی (یا) نسبت اسلام با دمکراسی، سید نورالدین حسینی شیرازی (۱۳۲۲ش)
روحانیت و اسلام، محمدباقر کمره‌ای، تهران، انجمن تبلیغات اسلامی، ۱۳۲۵ ش. بخش دوم از مجلد اول در مباحث اقتصادی، قضایی و جزائی اسلام است. برخی عناوین آن عبارت است از: تشکیلات فرمانداری و کارگزاری در حکومت اسلامی، تشکیلات عمران و آبادی اسلام.
اعلامیه فدائیان اسلام یا راهنمای حقایق، گروه فدائیان اسلام (۱۳۲۹ش).
سیستم حکومت اسلامی، یحیی نوری (۱۳۴۴ش).
ولایت فقیه، امام خمینی (۱۳۴۸ش).
حکومت در اسلام، دکتر محمد حسینی بهشتی، تاریخ مقدمه ۱۳۳۸.
نظام حکومت در اسلام، آیت الله صادق روحانی (۱۳۵۵ش)
برنامه عمل، جلال الدین فارسی (۱۳۴۵ش).
برنامه انقلاب اسلامی، ابوالاعلی مردودی با ترجمۀ غلامرضا سعیدی (۱۳۴۳ش)
مواد اساسی حکومت اسلامی یا پایه‌های عادلانه‌ترین حکومت برای مردم جهان، صادق تقوی (بهمن ۱۳۳۲ش) [۴۰۶]
حکومت در اسلام، ج ۱، ۲، حیدرعلی قلمداران (۱۳۴۴ و ۱۳۵۸ش)
مدینه فاضله در اسلام، علی تهرانی، تهران، کتابفروشی جعفری، ۱۳۵۰ (تاریخ خاتمه کتاب ۱۳۹۰ق است) به نظر می‌رسد این کتاب بر پایۀ نوشتۀ حکومت اسلامی امام است.
طرح کلی نظام اسلام، شیخ علی تهرانی، (سال ۱۳۵۵ش) [۴۰۷]
وظیفه مردم در زمان غیبت امام زمان÷ شیخ قوام الدین وشنوی، قم، مؤسسه احیاء و نشر میراث اسلامی (۱۳۵۷ش)
اصول پایه و ضابطه‌های حکومت اسلامی، ابوالحسن بنی صدر، تابستان ۱۹۷۵م. ۸۴ص.
حکومت از دیدگاه قرآن و عترت، حسن سعید، تهران، ربیع الاول ۱۳۹۹ ق، ۸۴ ص.
حکومت اسلامی از احمد مفتی زاده، ۱۳۵۷.
طبعاً از سال ۱۳۵۸ به سرعت آثاری درباره حکومت اسلامی نوشته شد که هنوز حال و هوای پیش از انقلاب بر آن‌ها حاکم بود. برخی از این آثار عبارت بودند از:
بررسی فشرده‌ای پیرامون طرح حکومت اسلامی، ناصر مکارم شیرازی، قم، مطبوعاتی هدف، ۲۴ محرم ۱۳۹۹ ق. (حبیبی، ۱۴۴ ص.)
بیانیه جمهوری اسلامی، ابوالحسن بنی صدر، تهران، ۱۳۵۸؟، ۱۴۴ص.
حکومت جمهوری اسلامی، (آزادی، برادری، برابری) سیدابوالفضل برقعی، دی ماه ۱۳۵۷، ۸۸ص.
حکومت جمهوری اسلامی، علی مشکینی، اسفند ۱۳۵۷ ش.
ولایت فقیه، سازمان رزمندگان پیشگام مستضعفین ایران، چاپ دوم، آبان ۱۳۵۷، ۱۴۰ص. (این اثر رد بر ولایت فقیه بود و مشابه آن را سازمان پیکار نوشت).
نظام سیاسی اسلام، ابوالاعلی مودودی، ترجمه علی رفیعی، قم، خرداد ۱۳۵۹ ش، ۸۸ص.
اسلام و دمکراسی، سید هادی خسروشاهی، تهران، سازمان مطبوعاتی گلستان، ۱۳۳۷ ش، ۱۶ ص. (در این کتاب شاید برای نخستین بار تعبیر «حکومت جمهوری اسلامی» در آن بکار رفته است. [۴۰۸]
اسلام و آزادی، محمود رامیان، رضائیه، ۱۳۳۴ ش. ۲۵۲ ص. این کتاب به هدف رد نظریۀ منتسکیو در باب موافقت مسیحیت با دمکراسی و موافقت اسلام با استبداد، نوشته شده است.
هدف حکومت اسلامی، احمد مطهری، قم ۱۳۵۸؟ (جیبی، ۷۸ص).
مختصر توضیحی در چگونگی حکومت اسلامی و رژیم شاهنشاهی، رمضان عباسی، ۱۳۵۷ یا ۱۳۵۸، ۸۷ص.
نظامات اجتماعی در اسلام، علی گلزادۀ غفوری، تهران، حسینیه ارشاد، ۱۳۴۹ش. [۴۰۹]
حکومت علوی، حکومت اسلامی، نوشتۀ ن. ص. مشهد، آبان ۱۳۵۷ ش، ۴۸ ص. در پاورقی صفحۀ نخست آن آمده است: این کتاب در سال ۱۳۴۴ به فرهنگ و هنر رفت و همانجا دفن شد و اینک با تجدید نظر آماده چاپ و انتشار است.
برهان قرآن، سید صدرالدین بلاغی، این کتاب در سال ۱۳۴۱ چاپ شده و نویسنده تلاش کرده است تا نظام اسلامی را بر پایه قرآن، بیشتر در ابعاد نظام اقتصادی بشناساند. اسلام و سرمایه داری، قوانین کیفری، اسلام ونظام طبقاتی، زن در اسلام و...
حکومت جهانی واحد، مهندس بازرگان، همو ایضاً بحثی در این باره در کتاب بعثت و ایدئولوژی داشت.
سیستم سیاسی جهان در برابر ساختمان الهی اسلام، ابوالفضل حاج قربانعلی، این اثر پرحجم در سال ۱۳۵۷ (کتاب گستر، در ۵۴۰ صفحه) منتشر شده و بخش مفصلی از آن درباره نظام سیاسی در اسلام است.
[۴۰۶] روی جلد نوشته شده است: ای خیر خواهان و ای زحمتکشان جهان برای اجرای این قوانین قیام نمایید تا عدالت توأم با محبت را در محیط خود و جهان برقرار سازید. [۴۰۷] شیخ علی تهرانی، پس از انقلاب با امام درگیر شد. وی در مصاحبۀ مفصلی که با مجلۀ سروش داشت و البته به صورت مستقل با عنوان «مصاحبۀ استاد علی تهرانی با مجلۀ سروش» در اسفند ۵۸ چاپ شد، مروری بر دیدگاه‌های گذشته خود داشت و سعی کرد در شرایط تازه به تبیین آن نظرات بپردازد. [۴۰۸] اسلام و دمکراسی، ص ۱۰. [۴۰۹] مقدمه این اثر به قلم استاد مطهری است که از مؤلف ستایش هم کرده است.