حدیث شماره 145
(3) حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُعَاوِيَةَ الْجُمَحِيُّ، حَدَّثَنَا ثَابِتُ بْنُ يزَيْدٍ، عَنْ هِلاَلِ بْنِ خَبَّابٍ، عَنْ عِكْرِمَةَ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ جيَبِيتُ اللَّيَالِيَ الْمُتَتَابِعَةَ طَاوِيًا هُوَ وَأَهْلُهُ لاَ يَجِدُونُ عَشَاءً وَكَانَ أَكْثَرُ خُبْزِهِمْ خُبْزَ الشَّعِيرِ.
145 ـ (3) ... ابن عباسبگوید: گاهی اوقات اتفاق می‌افتاد که رسول خدا جو خانواده‌شان، چند شب پیاپی گرسنه می‌ماندند، و غذا و خوراکی که به هنگام شب بخورند، نمی‌یافتند؛ و بیشتر نان آن حضرت جو خانواده‌شان را نان جو تشکیل می‌داد.
«یَبیت»: شب را به روز می‌آورد، شب را تا صبح سپری می‌کرد.
«اللیالیالمتتابعة»: شبهای پیاپی و پشت سرهم.
«طاویاً»: در حالی که گرسنه بود. «الطاوی»: گرسنه؛ گشنه.
«لا یجدون»: نمی‌یافتند.
«عَشاءاً»: شام، غذای شب، غذایی که شب بخورند. و «عِشاء» [به کسر]: اول تاریکی، اول شب، شامگاه، از مغرب تا نیمه شب. نماز عشاء: نماز خفتن که چهار رکعت است و بعد از نماز مغرب گزارده می‌شود؛ و چون غذای شب را در این وقت می‌خورند، بدان «عَشاء» می‌گویند.
«اکثرخبزهم»: بیشتر نانی که آن حضرت جو خانواده‌شان مصرف می‌کردند.