۲۷۶. باب النهی عن الغش و الخداع
باب نهی از تقلب و مردم فریبی
قال الله تعالی:
﴿وَٱلَّذِينَ يُؤۡذُونَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ بِغَيۡرِ مَا ٱكۡتَسَبُواْ فَقَدِ ٱحۡتَمَلُواْ بُهۡتَٰنٗا وَإِثۡمٗا مُّبِينٗا٥٨﴾[الأحزاب: ۵۸].
«کسانی که مردان و زنان مؤمن را بدون اینکه کاری کرده و گناهی مرتکب شده باشند، آزار میدهند، مرتکب دروغی زشت و گناه آشکاری شدهاند».
۱۵۷۹- «وَعَنْ أبي هُرَيرةَ سأنَّ رَسُولَ اللَّهِ صقَالَ: «منْ حمَلَ عَلَيْنَا السِّلاحَ، فَلَيْسَ مِنَّا، ومَنْ غَشَّنَا، فَلَيْسَ مِنَّا»» رواه مسلم.
وفي روايةٍ لَه: ««أنَّ رَسُول اللَّه صمرَّ عَلى صُبْرَةِ طَعامٍ، فَأدْخَلَ يدهُ فيها، فَنالَتْ أصَابِعُهُ بَلَلاً، فَقَالَ: مَا هَذَا يا صَاحِبَ الطَّعَامِ؟» قَالَ أصَابتْهُ السَّمَاءُ يَا رَسُولَ اللَّه قَالَ: «أفَلا جَعلْتَه فَوْقَ الطَّعَامِ حَتِّى يَراهُ النَّاس، مَنْ غَشَّنَا فَلَيْسَ مِنَّا»».
۱۵۷۹. «از ابوهریره سروایت شده است که پیامبر صفرمودند: «کسی که بر ضد ما اسلحه حمل کند، و کسی که در مورد ما تقلب و در کار ما خیانت نماید، از ما نیست»» [۷۷۴].
در روایتی دیگر از مسلم آمده است: «پیامبر صاز کنار تودهای گندم گذشت و دستش را در آن فرو برد و انگشتانش کمی خیس شد، فرمودند: «ای صاحب گندم! این چیست؟» گفت: ای رسول خدا! باران بر آن بارید، فرمودند: «چرا آن قسمت خیس را بالای گندم قرار ندادهای تا مردم ببینند؟ کسی که نسبت به ما حیله و فریب کند، از ما نیست!» [۷۷۵].
۱۵۸۰- «وَعَنْهُ أنَّ رَسُولَ اللَّه صقَال: «لا تَنَاجشُوا»» متفقٌ عليه.
۱۵۸۰. «از ابوهریره سروایت شده است که پیامبر صفرمودند: در معاملهی یکدیگر نجش نکنید (نجش، یعنی اظهار خرید یک جنس به قیمت بالاتر بدون خرید آن برای فریب دادن مشتری و تحریک او به خرید آن جنس)» [۷۷۶].
۱۵۸۱- «وَعَنْ ابنِ عُمر ب، أنَّ النبيَّ صنَهَى عن النَّجَشِ» متفقٌ عليه.
۱۵۸۱. «از ابن عمر بروایت شده است که گفت: پیامبر صاز نجش نهی فرمودند: (نجش، یعنی اظهار خرید یک جنس به قیمت بالاتر بدون خرید آن برای فریب دادن مشتری و تحریک او به خرید آن جنس)» [۷۷۷].
۱۵۸۲- «وعَنْهُ قَالَ: ذَكَرَ رَجُلٌ لِرَسُولِ اللَّهِ صأنَّهُ يُخْدعُ في البُيُوعِ؟ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِص: «منْ بايَعْتَ، فَقُلْ لا خِلابَةَ»» متفقٌ عليه.
«الخِلابةُ» بخاءٍ معجمةٍ مكسورة، وباءٍ موحدة: وهي الخدِيعةُ.
۱۵۸۲. «از ابن عمر بروایت شده است که مردی برای پیامبر صحکایت کرد که: در معاملات فریبش میدهند، پیامبر صفرمودند: «با هر کس معامله کردی، بگو: فریب در بین نباشد»» [۷۷۸]و [۷۷۹].
۱۵۸۳- «وَعَنْ أبي هُرَيْرَةَ سقَال: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «مَنْ خَبَّب زَوْجَة امْرِيءٍ، أوْ ممْلُوكَهُ، فَلَيْسَ مِنَّا»» رواهُ أبو داود.
«خبب» بخاءٍ معجمة، ثم باءٍ موحدة مكررة: أيْ: أفسدَهُ وخدعَهُ.
۱۵۸۳. «از ابوهریره سروایت شده است که پیامبر صفرمودند: «هرکس همسر یک مرد یا بردهی او را فریب دهد (و او را به نافرمانی یا مانند آن تحریک کند)، از ما نیست»» [۷۸۰].
[۷۷۴] مسلم روایت کرده است؛ [(۱۰۱)]. [۷۷۵] [(۱۰۲)]. [۷۷۶] متفق علیه است؛ [خ (۲۱۵۰)، م (۱۵۱۵)]. [روایتهای کاملتری از این حدیث قبلاً به شمارههای: ۲۳۵ و ۱۵۷۰، آمده است]. [۷۷۷] متفق علیه است؛ [خ (۲۱۴۲)، م (۱۵۱۶)]. [۷۷۸] متفق علیه است؛ [خ (۲۱۱۷)، م (۱۵۳۳)]. [۷۷۹] در روایتی دیگر از این حدیث آمده است: با هرکس معامله کردی به او بگو: تا سه روز حق فسخ دارم؛ یعنی اگر بر من معلوم شد که ضرر کردهام، در ظرف این سه روز معامله را فسخ و باطل میکنم ـ مترجم. [۷۸۰] ابوداود روایت کرده است؛ [(۵۱۷۰)].