۲۸۵- باب كراهة عود الإِنسان في هبة لم يسلمها إلى الـموهوب له وفي هبة وهبها لولده وسلمها أو يسلمها وكراهية شرائه شيئاً تصدق به من الذي تصدق عليه أو أخرجه عن زكاة أو كفارة ونحوها ولا بأس بشرائه من شخص آخر قد انتقل إليه
باب کراهت پشیمان شدن انسان از بخششی که هنوز تسلیم طرف نکرده و از بخششی که به فرزندش بخشیده و آن را تسلیم کرده یا نکرده باشد و کراهت خریدن چیزی که به احسان به کسی داده است از آن شخص و کراهت خریدن چیزی که به عنوان زکات یا کفاره یا مانند آن پرداخت کرده است (از شخص فقیری که به وی پرداخته است)، ولی اگر آن را از شخص دیگری که به او انتقال یافته، بخرد، مانعی ندارد
۱۶۱۲- «عَنِ ابنِ عَبَّاسٍ بأن رَسُولَ اللَّه صقَالَ: «الَّذِي يعُودُ في هِبَتهِ كَالكَلبِ يرجعُ في قَيْئِهِ»» متفقٌ عليه.
وفي روايةٍ: «مَثَلُ الَّذي يَرجِعُ في صدقَتِهِ، كَمَثلِ الكَلْبِ يَقيءُ، ثُّمَّ يعُودُ في قَيْئِهِ فَيَأكُلُهُ».
وفي روايةٍ: «العائِدُ في هِبَتِهِ كالعائدِ في قَيْئِهِ».
۱۶۱۲. «از ابن عباس بروایت شده است که پیامبر صفرمودند: «کسی که از بخشش خودش پشیمان می‌شود و به تصاحب دوباره‌ی آن برمی‌گردد، مانند سگ است که به قی و استفراغ خود برمی‌گردد»» [۸۱۱].
در روایتی دیگر آمده است: «مثال کسی که از احسان خود پشیمان می‌شود، مانند سگی است که استفراغ می‌کند و سپس به آن‌چه خود استفراغ کرده است، رجوع می‌کند و آن را می‌خورد».
در روایتی دیگر آمده است: «عودت کننده به بخشش مانند عودت کننده به قی خود می‌باشد».
۱۶۱۳- «وَعَنْ عُمَرَ بن الخَطَّابِ سقَالَ: حَمَلْتُ عَلى فَرَسٍ في سبيلِ اللَّه فأَضَاعَهُ الَّذي كَانَ عِنْدَه، فَأردتُ أنْ أشْتَريَهُ، وظَنَنْتُ أنَّهُ يَبيعُهُ بِرُخْصٍ، فسَألتُ النبيَّ صفَقَالَ: «لا تَشتَرِهِ وَلا تَعُدْ في صدَقَتِكَ وإن أعْطَاكَهُ بِدِرْهَمٍ، فَإنَّ الْعَائد في صَدَقَتِهِ كَالْعَائِدِ في قيْئِهِ»» متفقٌ عليه.
قوله: «حمَلْتُ عَلى فَرسٍ في سَبيلِ الله» معْنَاهُ: تَصدَّقْتُ بِهِ عَلى بعْض الـمُجاهِدِينَ.
۱۶۱۳. «از حضرت عمر بن خطاب سروایت شده است که گفت: اسبی را در راه خدا به یکی از مجاهدان اسلام بخشیدم و او در خدمت به آن کوتاهی کرد و بدون این که قیمت آن را بداند، می‌خواست بفروشد، خواستم آن را از او بخرم و گمان کردم که آن را ارزان می‌فروشد، از پیامبر صپرسیدم، فرمودند: «آن را نخر و به صدقه‌ی خود باز نگرد اگرچه آن را به یک درهم به تو بدهد، زیرا بازگشت‌کننده به صدقه، مانند بازگشت‌کننده به قی و استفراغ خود می‌باشد»» [۸۱۲].
[۸۱۱] متفق علیه است؛ [خ (۲۶۲۲)، م (۱۶۲۲)]. [۸۱۲] متفق علیه است؛ [خ (۱۴۸۹)، م (۱۶۲۰)].