الکریم أ

«الکريم» اسمی از اسماء الله الحسنی است که هم در قرآن کریم و هم در حدیث مصطفی صذکر شده است. خداوند می‌فرماید:

﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلۡإِنسَٰنُ مَا غَرَّكَ بِرَبِّكَ ٱلۡكَرِيمِ ٦﴾[الانفطار: ۶].

«ای انسان! چه چیز تو را در برابر پروردگار بزرگوارت مغرور ساخته است و در حق او گولت زده است».

﴿وَمَن شَكَرَ فَإِنَّمَا يَشۡكُرُ لِنَفۡسِهِۦۖ وَمَن كَفَرَ فَإِنَّ رَبِّي غَنِيّٞ كَرِيمٞ ٤٠﴾[النمل: ۴۰].

«هر کس که سپاسگزاری کند تنها به سود خویش سپاسگزاری می‌کند و هر کس که ناسپاسی کند، پروردگار من بی‌نیاز (از سپاس او و) صاحب کرم است (و سفره‌ی کریمانه‌ی انعام خود را از شکرگزار و ناشکر قطع نمی‌کند)».

کریم کسی است که تو را محتاج وسیله نمی‌گرداند و نسبت بدانچه و بدان کس که عطا می‌نماید ابا و ترسی از کسی ندارد. او بی‌نیاز مکرمی است که هرآنچه به هر کس بخواهد بدون درخواست می‌بخشد و هر گاه که از او خواسته شود، عطا می‌نماید. رسول‌الله صمی‌فرماید: «به درستی پروردگار شما زنده و کریمی است که شرم دارد از بنده‌اش که دستش را به سوی او دراز نموده، او را دست خالی رها نماید». و یا می‌فرماید: «گرانبهاترین نام خداوند کریم است، مکارم اخلاق را دوست دارد و از هر چیز پست و بی‌ارزش متنفر است».

کریم کسی است که احسان و بخشش بسیاری بدون هیچ طلب و درخواستی می‌نماید، برخلاف شخص سخاوتمند، سخاوتمند فقط هنگام درخواست کردن می‌بخشد. خداوند ﻷهر گاه روزی را تقدیر نماید، بدان فزونی می‌بخشد و چون وعده‌ای دهد، بدان وفا نماید و چون ببخشاید تا جای ممکن زیاد عطا می‌کند. هر کس که بدو پناه برد و او را به فریاد بخواند نابود نمی‌شود و پناهندگی به دست آورده که او را از هر وسیله و میانجیگری بی‌نیاز می‌سازد. اما عرفا، کریم را با تعاریف مختلفی شناسانده‌اند. جنید / می‌فرماید: کریم کسی است که تو را محتاج وسیله نمی‌گرداند. حارث محاسبی می‌فرماید: کریم کسی است که به هر کس عطا کند ابایی ندارد. و عده‌ای گفته‌اند: کریم کسی است که بدون منت عطا می‌کند. و عده‌ای دیگر گفته‌اند: کریم کسی است که عاصیان از قبول توبه در درگاهش مأیوس نمی‌گردند و ایشان را می‌بخشد بدون آن که بازجویی و مؤاخذه شوند.