الممیت أ
«الـمميت» اسمی از اسماء الله الحسنی است که در حدیث پیامبر اسلامصوارد گردیده و هم‌چنین در بسیاری از آیات قرآن کریم از آن یاد شده است؛ از جمله خداوند می‌فرماید:
﴿ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلۡمَوۡتَ وَٱلۡحَيَوٰةَ لِيَبۡلُوَكُمۡ أَيُّكُمۡ أَحۡسَنُ عَمَلٗا﴾[الملک: ۲].
«همان کسی که مرگ و زندگی را پدید آورده است تا شما را بیازماید کدامتان کار بهتر و نیکوتر خواهد بود».
﴿كُلُّ نَفۡسٖ ذَآئِقَةُ ٱلۡمَوۡتِۖ ثُمَّ إِلَيۡنَا تُرۡجَعُونَ ٥٧﴾[عنکبوت: ۵۷].
«هر کسی مزه‌ی مرگ را می‌چشد، سپس به سوی ما بازگردانیده می‌شوید».
﴿قُلِ ٱللَّهُ يُحۡيِيكُمۡ ثُمَّ يُمِيتُكُمۡ﴾[الجاثیة: ۲۶].
«بگو: خداوند شما را زنده می‌کند، سپس شما را می‌میراند».
﴿ٱللَّهُ يَتَوَفَّى ٱلۡأَنفُسَ حِينَ مَوۡتِهَا﴾[الزمر: ۴۲].
«خداوند ارواح را به هنگام مرگ انسان‌ها برمی‌گیرد».
﴿وَٱلَّذِي يُمِيتُنِي ثُمَّ يُحۡيِينِ ٨١﴾[الشعراء: ۸۱].
«و آن کسی که (چون اجلم فرا رسد) او مرا می‌میراند و سپس (در رستاخیز برای حساب و کتاب و جزا و سزا) مرا زنده می‌گرداند».
و معنایش این است که خداوند مرگ را برای جانداران تقدیر کرده است و هم اوست که زندگی و مرگ را ارزانی می‌دارد. پاک و منزه است خداوندی که بندگانش را با مرگ مقهور خویش می‌سازد. چه بسیار از پادشاهان و غیر پادشاهانی که روزگاری بر روی زمین به سر برده‌اند، سپس مرگ آن‌ها را مغلوب خویش ساخته و به سوی زمین برگشته و به گل تبدیل شده‌اند. خداوند ﻷبه خاطر رحمت بر دوستانش، سرکشان و گردنکشان و ظالمانی را که نسبت به خداوند احترام قائل نمی‌شوند، می‌میراند و یا هنگامی که خداوند زمین را از گیاهان خالی می‌گرداند آن را میرانده و با رویش دوباره‌ی محصولات جان تازه‌ای به آن عطا می‌کند. هم‌چنین خداوند به واسطه‌ی عالمان که وارثان پیامبران‌اند، سنت‌هایش را زنده می‌گرداند و به یاری عارفان، بدعت‌ها را درهم کوبیده و می‌میراند و هم‌چنین بهره‌ها و لذت‌ها را در آدمیان می‌میراند و با قدرتش شیطان را خوار و ذلیل می‌نماید.
خداوند ممیت کسی است که اگر دچار غفلت شوی، قلبت را می‌میراند و هم‌چنین اگر گناه بر تو تسلط یابد، نفست را، و چون شهوت بر تو چیره شود عقلت را می‌میراند و گناهکاران را به واسطه‌ی گناهان و معاصی دچار مرگ می‌نماید. خداوند ﻷنطفه را آفریده است، سپس بدان حیاتی ارزانی داشته و در هنگام باز پس‌گیری روح از آن، مرگ را بدان ارزانی می‌دارد سپس در قبر حیات دو باره به ایشان می‌دهد تا آنان را بازخواست کند. سپس آنان را میرانده دوباره در قیامت آنان را زنده می‌گرداند و بعد از آن طعم مرگ را نمی‌چشند یا برای همیشه در بهشت ماندگار می‌شوند و یا برای همیشه در جهنم باقی می‌مانند. معنای حیات و مرگ عطا کردن در وصف خداوند آن گونه نیست که نمرود پنداشته بود. زمانی که نمرود با ابراهیم درباره‌ی الوهیت و یگانگی پروردگارش در عطا کردن زندگی و مرگ راه مجادله و ستیز در پیش گرفت و گفت: من هم زنده گردانیده و می‌میرانم آنگه شخصی را از زندان بیرون آورده و او را آزاد کرد و گفت: این شخص مرده بود و من بدو زندگی عطا کردم و سپس مردی را که هیچ گناهی مرتکب نشده بود، کشت و گفت: این شخص زنده بود و من او را کشتم. نمرود از این مطلب غافل بود که او نمی‌تواند برای هیچ‌کس زندگی و مرگ را بیافریند. میراننده و زنده‌کننده‌ی واقعی در حقیقت کسی است که مرگ و زندگی را آفریده و این کاری قدیمی از جانب حیات‌دهنده و میراننده‌ی حقیقی یعنی خدا است و اگر گفته شود که معنای این آیات چیست که:
﴿قُلۡ يَتَوَفَّىٰكُم مَّلَكُ ٱلۡمَوۡتِ﴾[السجدة: ۱۱].
«بگو: فرشته‌ی مرگ به سراغتان می‌آید و جان شما را می‌گیرد».
﴿تَوَفَّتۡهُ رُسُلُنَا﴾[الانعام: ۶۱].
«فرستادگان ما جان او را می‌گیرند».
﴿ٱللَّهُ يَتَوَفَّى ٱلۡأَنفُسَ حِينَ مَوۡتِهَا﴾[الزمر: ۴۲].
«خداوند ارواح را به هنگام مرگ انسان‌ها در وقت خواب انسان‌ها برمی‌گیرد».
در جواب می‌گوییم: در حقیقت آفرینش مرگ از سوی خداوند صورت گرفته است؛ اما در عالم اسباب اجرای آن را به ملک الموت واگذار کرده است و او نیز دارای یاری‌رسان‌هایی است که گاهی همان یاری‌رسان‌ها و گاهی رئیس یعنی خود ملک الموت و زمانی خداوند این کار را انجام می‌دهند، زیرا در حقیقت مؤثر حقیقی خداوند سبحان است.