پیشگفتار چاپ هشتم
الحمد لله رب العالمين والصلاة والسلام على سيد المرسلين وخاتم النبيين محمد وعلى آله وصحبه أجمعين ومن تبعهم بإحسان إلى يوم الدين.
من نیز مثل هر نویسنده و دعوتگری که در صدد گسترش اندیشهی خویش است، شاد و خرسندم از این که دارم مقدمهی چاپ هشتم این کتاب را مینویسم، بعد از چاپ نخست کتاب امید این همه چاپ مکرر بعدی را نداشتم و فکر نمیکردم تا این حد مورد استقبال جهان اسلام و جهان عرب واقع شود و بدین سرعت دست به دست گردد، انتظار نداشتم که مؤسسههای متعددی در چاپ و نشر کتاب با یکدیگر به رقابت بپردازند و به زبانهای متعدد ترجمه شود و چاپهای پی در پی از آن انتشار یابد و این خود دلیلی است بر نصرت و تأیید الهی و مقبولیت کتاب و همخوانی روحی با اندیشه و هدفی که کتاب حامل آن است.
جالب توجه است که برخلاف بقیهی کتابهای نویسنده و با وجود این که نخستین اثر وی به زبان عربی است، علی رغم چاپهای پی در پی جز اضافات اندکی که در چاپ سوم انجام گرفت، آنطور که باید و شاید بازبینی نشد و در آن اصلاحات و اضافات لازم انجام نپذیرفت، کتاب به صورت متوالی بدون هر نوع تعدیل و اضافاتی تجدید چاپ و با سرعت تمام میشد، نه برای نویسنده فرصت تجدید نظر به دست میآمد که نظرگاهها و معلومات تازهاش را در آن بگنجاند و نه مؤسسههای چاپ به علت کثرت متقاضیان و سرعت اتمام نسخههای کتاب، منتظر تجدید نظر نویسنده میماندند. بدین جهت تمام چاپهای کتاب تصویری واحد و نسخهای برابر با چاپ سوم بود.
سرانجام خداوند متعال در محرم سال ١٣٨٠ هـ (مارس – آوریل ١٩٦٩ م) زمانی که دارالقلم کویت قصد تجدید کتاب را داشت، فرصتی را فراهم آورد و نویسنده جهت بازخوانی و بررسی نصوص و منابع، مدتی روی کتاب کار کرد، برخی از اشتباهات را تصحیح کرد، به تخریج آیات و احادیث موجود در کتاب پرداخت و اضافاتی نه چندان زیاد در آن گنجاند، این اضافات هرچند زیاد نبود، اما به ارزش و قدرت کتاب افزود و خلأیی را که نویسنده احساس مینمود پر کرد. بهاین ترتیب چاپ کنونی با دقتی بیشتر و ویرایشی زیباتر و از نظر مواد غنیتر عرضه میشود.
ولله الأمر من قبل ومن بعد وله الحمد في الأولى والآخرة.
چهارشنبه ٢٨ محرم الحرام ١٣٨٩ هـ. ١٦ / ٤ / ١٩٦٩ م.
ابوالحسن علی حسنی ندوی
ندوه العلماء – لکهنؤ