مسیحی‌شدن روم
در اینجا رخدادی بزرگ هست که جای دارد تا تاریخ آن را ثبت کند و به آن بها دهد؛ این رخداد عبارت از استیلای مسحیت بر حکومت روم بت‌پرست است. این حادثه با جلوس قسطنطین[٢٦٠] بر تخت اباطره در سال ٣٠٦ میلادی که خود به نصرانیت گروید، رخ داد. اینجا بود که مسیحیت بت‌پرستی پیروز شد و ناگهان مسیحیت به سرزمینی وسیع و دولتی با قلمرو دامنه‌دار که حرف آخر را می‌زد و هرگز در خواب هم آن را نمی‌دید، دست یافت. قسطنطین برای رسیدن به تخت سلطنت، از اجساد سربازان مسیحی و جویبارهایی از خون‌های کسانی که به کمک او قیام کرده بودند و او را یاری کرده بودند، بهره جسته بود.
لذا قسطنطین برای این پشتیبانی ارزش قایل شد و حکومت را به دست مسیحیان سپرد و رومیان را دست به سینه در اختیار آن‌ها گذاشت و کلیدهای حکومتش را به آن‌ها واگذار کرد.
[٢٦٠]- قسطنطین اول، کایوس فلاویوس اورلیوس به سال ٢٧٤ م زاده شد. به سال ٣٠٦ م به قدرت رسید، چیرگی وی بر ماکسانس در کنار دیوارهای شهر رم به سال ٣١٢ م موجب شناسایی دین مسیح به عنوان دین رسمی امپراتوری شد. در سال ٣١٣ م فرمان میلان آزادی دینی را برقرار کرد و به سال ٣٢٣ م خود به مسیحیت گروید و پایتخت امپراتوری را به بیزانس – که به نام قسطنطنیه نامیده شد – منتقل کرد. وی به سال ٣٣٧ م درگذشت. (د. ن.)