دبیری و منشیگری
این امر به قدری مهم بود که گرچه در عصر نبوت برای سایر امور، شعبهها و ترتیبات مستقلی وجود نداشت، ولی یک برنامه ابتدایی برای این امر تنظیم شده بود و نخست، زید بن ثابت و سپس حضرت معاویه مسئول آن تعیین شدند. علاوه بر اینها، از سایر صحابه نیز گاهی استفاده میشد. دعوتنامههایی که آنحضرت به حکام و سلاطین نوشتند، معاهدههایی که با بعضی از قبایل منعقد کردند، دستور العملهایی که برای قبایل مسلمان صادر فرمودند، احکامی که برای عُمّال و نمایندگانی که صدقات را اخذ میکردند، مرقوم فرمودند، فهرستهایی که از سربازان و مجاهدین اسلام تهیه میشد و احادیثی که توسط بعضی از صحابه به دستور آنحضرت یادداشت میشد، همه در همین سلسله داخل اند. زرقانی و مؤلفان دیگری، باب مستقلی در احکام و دستورالعملهایی که توسط آنحضرت صادر شده، به رشتۀ تحریر درآوردهاند.