حج
تعداد حجهای آنحضرت پیش از اسلام معلوم نیست. ابن الأثیر مرقوم داشته: «چون قریش اغلب هر سال حج میکردند، لذا ظن و قرینۀ غالب همین است که آنحضرت ج نیز هر سال حج میکردند».
در ترمذی مذکور است که در دوران اقامت در مکه، ایشان دو بار حج کردند [۴۳۶]. در ابن ماجه و حاکم مذکور است که سه حج انجام دادند. اما همه این روایتها مرسلاند [۴۳۷]. در دوران اقامت در مدینه به اتفاق نظر سیرهنگاران ثابت است که آنحضرت ج فقط یک حج انجام دادند، آن هم در سال دهم هجری، و این همان هجی است که به عنوان «حجة الوداع» داستان آن بهطور مفصل بیان شد. علاوه بر حج، آنحضرت عمره نیز انجام دادهاند، بعد از هجرت، چهار عمره از ایشان ثابت است. یک عمره در ماه ذی القعده، یک عمره در سال حدیبیه، یکی بعد از غزوۀ حنین و چهارم همراه با حجة الوداع [۴۳۸].
حضرت انس س میگوید: علاوه بر عمرۀ حجة الوداع، دیگر تمام عمرهها را در ماه ذی القعده ادا کردند.
یک بار شخصی از حضرت ابن عمر پرسید: پیامبر اکرم ج چند عمره انجام دادهاند؟ او در پاسخ گفت: چهار عمره. یکی از آنها در ماه رجب. حضرت عایشه این سخن را شنید و فرمود: خداوند بر ابوعبدالرحمن (کنیه ابن عمر) رحم کند. آنحضرت هیچ عمرهای که من با ایشان همراه نباشم انجام ندادهاند. و در ماه رجب عمرهای انجام ندادند [۴۳۹].
در سال حدیبیه، برای اولین بار به قصد ادای عمره بهسوی مکه حرکت کردند، کفار قریش سعی کردند موانعی ایجاد کنند. اصحاب کرام رضوان الله علیهم برای دفاع آماده شدند، ولی آنحضرت طوری به زیارت خانه خدا مشتاق و علاقهمند بودند که بدون احساس خطر و هراسی پیشاپیش اصحاب حرکت میکردند. یاران ایشان ابوقتاده انصاری را فرستادند که از جانب ما به محضر آنحضرت سلام ابلاغ کنید و درخواست کنید که مقداری توقف نمائید، زیرا این خطر وجود دارد که دشمن میان ما و شما حایل شود. آنحضرت این درخواست را پذیرفتند [۴۴۰].
[۴۳۶] باب کم حج النبی ج. [۴۳۷] زرقانی ۸ / ۱۶۴. [۴۳۸] صحیح مسلم، ابوداود حجة الوداع و ترمذی باب کم حج النبی ج. [۴۳۹] جامع ترمذی باب مذکور بخاری و مسلم کتاب الحج. [۴۴۰] صحیح بخاری / ۲۴۵ باب جزاء الصید.