نماز خوف
نماز را در هیچ صورتی نمیتوان قضا کرد. در حال خوف، مثلاً در حال جنگ، چنین دستور داده شده که سپاه اسلام را به دو دسته تقسیم کرد. یک دسته مسلح شده پشت سر امام بایستند و دو رکعت نماز بخوانند و دستۀ دوم که در مقابل دشمن قرار دارد عقب نشیند و دو رکعت پشت سر امام بخواند. امام در جای خود میایستد، در روایات مذکور است که هر دستهای دو رکعت با امام یا یک رکعت بخواند و دو رکعت و یا یک رکعت دیگر را تنها به جا آورد. ابوداود تمام طرق نماز خوف را به نقل از صحابه ذکر کرده است. از نظر ما هیچ اختلافی میان آن روایات وجود ندارد و این بستگی به موقعیت جنگی دارد. هر طوری که امام صلاح بداند عمل کند. اگر جنگ شدت داشت هریک از مجاهدین در جای خود بایستد و با اشاره نماز گزارد. در سورۀ نساء روش ادای نماز خوف بهطور مفصل ذکر شده است. حکم نماز خوف در غزوۀ ذات الرقاع در سال پنجم هجری نازل گردید. نام این غزوه را بعضی از راویان، غزوۀ نجد ذکر کردهاند. در ابوداود یک روایت از ابوعباس زرقی مذکور است که از آن معلوم میشود، حکم نماز خوف در صلح حدیبیه در محل «عسفان» نازل شد، یعنی در سال ششم هجری، ولی بیشتر راویان حدیث و سیرهنگاران نظر بر این دارند که حکم آن در غزوه ذات الرقاع در سال پنجم هجری نازل شده است [۱۵۹].
[۱۵۹] کتب احادیث، صلوة الخوف و طبری ۳ / ۴۵، ابن سعد ۲ / ۴۳.