رحمت و محبت عمومی
وجود مقدس پیامبر گرامی اسلام ج برای تمام جهانیان رحمت بود، حضرت عیسی مسیح گفته بود: «من شاهزاده امنیت هستم» ولی اثری از کارنامه اخلاقی ایشان برجای نمانده است. در حالی که رحمت عالیمان را خداوند متعال در ازل چنین مورد خطاب قرار داده است: ﴿وَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ إِلَّا رَحۡمَةٗ لِّلۡعَٰلَمِينَ١٠٧﴾ [الأنبياء: ۱۰۷].
در صفحات گذشته داستانهای زیادی از حلم و عفو، تسامح و گذشت آنحضرت بیان شد و معلوم گردید که در آن گنجینۀ رحمت، دوست و دشمن، کافر و مسلمان، زنان، کودکان، مردان، آقا و غلام، انسان و حیوان، همۀ اینها به طور یکسان سهیم بودند. شخصی از محضر ایشان برای کسی درخواست دعای بد کرد. ایشان خشمناک شده و فرمودند: من در جهان برای نفرین نیامدهام [۸۱۵]. بلکه رحمت عالمیان قرار داده شده و مبعوث شدهام. آنحضرت به جهانیان این پیام را اعلام نمود:
«لاَ تَبَاغَضُوا، وَلاَ تَحَاسَدُوا، وَلاَ تَدَابَرُوا، وَكُونُوا عِبَادَ اللَّهِ إِخْوَانًا» [۸۱۶].«با یکدیگر بغض و کینه نداشته باشید. با یکدیگر حسد نورزید و به یکدیگر پشت نکنید و همه بندگان خدا و با یکدیگر برادر باشید».
در حدیث دیگری فرمودند:
«أَحِب لِلنَّاسِ مَا تُحِبُّ لِنَفْسِكَ تَكُنْ مُسْلِمًا» [۸۱۷]. «آنچه برای خود میپسندی برای دیگران بپسند تا مسلمان باشی».
از انس روایت است که پیامبر اکرم ج فرمودند:
«لَا يُؤْمِنُ أَحَدُكُمْ حَتَّى يُحِبَّ لِلنَّاسِ مَا يُحِبُّ لِنَفْسِهِ، وَحَتَّى يُحِبَّ الْمَرْءَ لَا يُحِبُّهُ إِلَّا لِلَّهِ» [۸۱۸]. «هیچیک از شما مؤمن نیست، تا مادامی که برای دیگران بپسندد آنچه را که برای خود میپسندد و تا مادامی که با دیگران فقط برای رضای خدا محبت نکند».
شخصی به مسجد نبوی آمد و چنین دعا کرد: بار الها! من و محمد را مورد مغفرت قرار بده. آنحضرت فرمودند: وسعت رحمت الهی را تنگ نمودی [۸۱۹]. در روایت دیگری مذکور است که یک عرب بادیهنشین به مسجد النبی آمد و پشت سر آنحضرت نماز گزارد بعد از اختتام نماز بر شترش سوار شد و اظهار داشت: بار الها! بر من و محمد رحمت فرو فرست، و کسی را در این رحمت با ما شریک مگردان. آنحضرت خطاب به صحابه فرمودند: آیا این شخص گمراهتر است و یا شتر او یعنی این دعای وی را نپسندیدند.
[۸۱۵] زرقانی ۹ / ۲۸۹. [۸۱۶] صحیح بخاری باب الهجرة / ۸۹۷. [۸۱۷] مسند امام احمد بن حنبل ۲۷/ ۲۱۴، ط. الرساله. محقق مسند احمد میگوید: حدیث حسن. [۸۱۸] مسند امام احمد بن حنبل ۲۱/ ۳۵۳، ط. الرساله. اما در صحیحین و دیگر کتاب معتبر حدیث با این الفاظ آمده است: «لاَ يُؤْمِنُ أَحَدُكُمْ، حَتَّى يُحِبَّ لِأَخِيهِ مَا يُحِبُّ لِنَفْسِهِ». [مصحح] [۸۱۹] بخاری / ۸۵۵.