جایگاه انسان نزد خدا
قرآن مجید در آیات بسیاری از سورههای مختلف، نزدیکی انسان را به خدا و نزدیکی خدا به انسان را بیان کرده است. آنچنان نزدیکی شگفتی که افسانۀ دلالان و سمساران دینفروش را درهم شکسته است. سوداگرانی که خودشان را حاجت و دربان درهای رحمت واسعۀ خدا قلمداد کردهاند و خدا میداند که آنان دروغگویانند! خدا در قرآن فرموده است:
﴿وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌۖ أُجِيبُ دَعۡوَةَ ٱلدَّاعِ إِذَا دَعَانِۖ﴾[البقرة: ۱۸۶].
«و هرگاه که بندگان من از تو سراغ مرا گیرند، (بگو) که من خود نزدیک آنان هستم، نوای فراخوانندۀ خود را پاسخ گویم، هنگامی که مرا فرا خواند».
﴿وَلِلَّهِ ٱلۡمَشۡرِقُ وَٱلۡمَغۡرِبُۚ فَأَيۡنَمَا تُوَلُّواْ فَثَمَّ وَجۡهُ ٱللَّهِۚ﴾[البقرة: ۱۱۵].
«و از آنِ خداست خاور و باختر، پس هرکجا که روی آروید همانجا روی خدا است».
﴿وَلَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ وَنَعۡلَمُ مَا تُوَسۡوِسُ بِهِۦ نَفۡسُهُۥۖ وَنَحۡنُ أَقۡرَبُ إِلَيۡهِ مِنۡ حَبۡلِ ٱلۡوَرِيدِ ١٦﴾[ق: ۱۶].
«و به راستی که ما انسان را بیافریدهایم و میدانیم که از درونش چه وسوسهها به او میشود و ما از رگ گردن به او نزدیکتریم».
﴿مَا يَكُونُ مِن نَّجۡوَىٰ ثَلَٰثَةٍ إِلَّا هُوَ رَابِعُهُمۡ وَلَا خَمۡسَةٍ إِلَّا هُوَ سَادِسُهُمۡ وَلَآ أَدۡنَىٰ مِن ذَٰلِكَ وَلَآ أَكۡثَرَ إِلَّا هُوَ مَعَهُمۡ أَيۡنَ مَا كَانُواْۖ﴾[المجادلة: ۷].
«نمیشود که سه نفر باهم درِ گوشی سخن بگویند، مگر آن که خدا چهارمین آنان است و نه پنج نفر مگر آن که خدا ششمین آنان است و نه پایینتر از آن و نه بیشتر مگر آن که خدا با آنان است هرکجا که باشند».
رسول اکرم جدر حدیث قدسی که در صحیح بخاری از آن حضرت نقل شده است، میفرماید که پروردگار متعال گوید:
«أَنَا عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِى بِى، وَأَنَا مَعَهُ إِذَا ذَكَرَنِى: إِذَا ذَكَرَنِى فِى نَفْسِهِ ذَكَرْتُهُ فِى نَفْسِى، وَإِنْ ذَكَرَنِى فِى مَلأٍ ذَكَرْتُهُ فِى مَلأٍ خَيْرٍ مِنْهُ، وَإِنْ تَقَرَّبَ إِلَىَّ شِبْرا تَقَرَّبْتُ إِلَيْهِ ذِرَاعًا، وَإِنْ تَقَرَّبَ إِلَىَّ ذِرَاعًا تَقَرَّبْتُ إِلَيْهِ بَاعًا، وَإِنْ أَتَانِى يَمْشِى أَتَيْتُهُ هَرْوَلَةً»[رواه البخاری]
«من در هر رابطه که بندۀ من به من گمان برد هستم، و من با او هستم، هرگاه که مرا یاد کند. هرگاه مرا در درون خود یاد کند من نیز در درون خود او را یاد کنم، و اگر در میان جمعی به طور علنی یاد کند من او را در میان جمعی بهتر از آن یاد میکنم، و اگر او به من یک وجب نزدیک شود من به او یک ذراع نزدیک میشوم، و اگر او به من یک ذراع نزدیک شود، من به او ده ذراع نزدیک میشوم، و اگر او با گامهای معمولی نزد من آید من دوان دوان نزد او میروم».
این است جایگاه انسان نزد خدا.