انسان با ایمان ارزش وقت را میداند
انسان با ایمان بیش از دیگر انسانها ارزش وقت را درک میکند. خدا در روز جزا از او خواهد پرسید که عمرش را در چه راهی صرف کرده است؟ جوانیش را در کجا تباه کرده است؟ از این رو، نسبت به وقت و عمرش بسیار بخیل است، و حاضر نیست بیهوده آن را بگذراند، یا در معرض بادهای طوفانزا قرار دهد. وقت و عمر تنها سرمایۀ او است چگونه میتواند آن را تباه کند و تهیدست بماند؟! وقت نعمتی است که باید با استفادۀ صحیح از آن شکرش را به جا بیاورد، و مراقب باشد که مبادا با کوتاهی و سهل انگاری نسبت به آن کفران نعمت کند. عمر بن عبدالعزیز/گفته است: «شب و روز در تو عمل میکنند، تو هم در آنها عمل کن!»
انسان با ایمان چنین احساس میکند که گویی هر روز که خورشید طلوع میکند یا سپیده میدمد، با صدای بلند او را ندا میدهد: آهای انسان! من یک آفریدۀ جدید هستم و بر کار تو گواهم. از من توشه بردار و مرا برای انجامدادن کارهای شایسته غنیمت بدان که من اگر بروم هیچگاه برنمیگردم!
انسان با ایمان تمام بیم و هراسش از این است که روزها یکی پس از دیگری بدون کار و تولید از دستش بروند. بنابراین، کار امروز را به فردا نمیافکند؛ زیرا فردا هم کارهای خودش را دارد، و گنجایش کار روزهای دیگر را ندارد!
انسان با ایمان اصرار دارد بر این که هر روزش از دیروز بهتر باشد و فردایش از امروز بهتر، و زندگیش را با دامنۀ کارهای نیکش پس از مرگ دراز گرداند، و با آثار ارزندهای که از خود باقی میگذارد عمرش را امتداد بخشد. اصرار دارد بر این که دانش سودمندی یا کار مفیدی یا مطرح سودمندی یا صدقۀ جاریهای یا فرزندان شایستهای از خویش به یادگار بگذارد. و اعتقاد دارد که به همان اندازه که آثار بر جای مانده از او امتداد مییابد و باقی میماند، و به همان اندازه که مردم را او بهرهمند میشوند، نزد خدا پاداش دارد. این روحیه است که مردی مانند ابوالدرداءس از اصحاب پیامبر اکرم جرا وامیدارد که در آخرین سالهای زندگیش نهال درخت گردو بنشاند. به او میگویند: نهال گردو مینشانی، با آن که پیرمرد کهنسالی هستی؟! درخت گردو چندین و چند سال بعد میوه میدهد! ابوالدرداء پاسخ میدهد: «بر من چه خواهد بود از این که پاداش و ثوابش از آنِ من باشد و میوهاش از آنِ دیگری؟ یا آن دیگری که درخت زیتون میکارد و میگوید: دیگران کاشتند و ما خوردیم ما بکاریم تا دیگران بخورند!