ج: اخلاص در گفتار و کردار
از جلوه‌ها و ثمرات دیگر این توانمندی انسان با ایمان آن است که در گفتار و کردار و پندار، با نیتی پاک و بی‌آلایش تنها، مهر و عنایت پروردگارش را در نظر می‌گیرد و بس.
مشاهده می‌کنید که کارهای نیک را انجام می‌دهد و با کارهای بد سر ستیز دارد، هرچند که سود مادی برایش نداشته باشد، و با خواست‌های شخصی و هواهای نفسانی‌اش هماهنگ نباشد. نه شهرت می‌خواهد، نه ستایش و خشنودی مردم را می‌خواهد. حتی ترجیح می‌دهد که گمنام و مشهور نشود. نهانی کار کند و کارهایش آشکار نگردد، تا از ریا برکنار بماند، و خود را از لغزشگاه‌های شرک خفی بدور نگاهدارد. آرزومند آن است که از کسانی باشد که خدا آنان را دوست دارد. از آن نیکان پارسای گمنام که هرگاه حاضر شوند شناخته نشوند، و هرگاه غایب باشند، کسی سراغ‌شان را نگیرد، اصرار دارد که در حکم ریشۀ درخت باشد، و در دل زمین، دور از چشم‌ها، به تغذیۀ درخت سرگرم بماند. دوست دارد که در حکم پایۀ ساختمان باشد، در ژرفنای زمین پنهان باشد، اما ساختمان بر روی شانه‌های او استوار و با تکیه بر او از ویرانی در امان بماند.
در بعضی روایات مذهبی تصویر دلنوازی از قدرت روحی انسان هنگامی که به حق می‌پیوندد و خود را برای خدا خالص می‌گرداند، به دست داده‌اند. در این تصویر، انسان با ایمان را سنگین‌تر از زمین و کوه‌ها و پرتوان‌تر از آهن و آتش و آب و... در ترازوی حق، توصیف کرده‌اند. چنین روایت شده است:
«هنگامی که خدا زمین را آفرید، زمین شروع کرد به تکان‌خوردن و لرزیدن. خدا زمین را با کوه‌ها تثبیت کرد و استقرار یافتند. فرشتگان از توانمندی کوه‌ها به شگفت آمدند و گفتند: پروردگارا! آیا آفریده‌ای توانمندتر از این کوه‌ها نیز آفریده‌ای؟ فرمود: آری، آهن. گفتند: آیا آفریده‌ای توانمندتر از آهن نیز آفریدی؟ فرمود: آری، آتش. گفتند: آیا آفریده‌ای توانمندتر از آتش نیز آفریده‌ای؟ فرمود: آری، باد. گفتند: آیا آفریده‌ای توانمندتر از باد نیز آفریده‌ای؟ فرمود: آری، آدمیزاد! هنگامی که با دست راستش صدقه بدهد و دست چپش نفهمد».
انسان هرگاه پندار و کردارش را برای پروردگار خویش خالص گرداند، از کوه‌های ریشه دوانیده در زمین که مانند میخ در اعماق زمین فرو رفته‌اند نیرومندتر و توانمندتر است. از آهن توانمندی که کوه‌ها را می‌بُرد و تکه تکه می‌کند و صخره‌ها را می‌شکافد و می‌تراشد، نیز نیرومندتر است. از آتش شعله‌وری که آهن را ذوب می‌کند نیز نیرومندتر است. از آب جوشانی که آتش را خاموش می‌کند نیز نیرومندتر است. از باد طوفان زایی که آب را به این سو و آن سو می‌راند نیز نیرومندتر است.
آری، یکی از مهمترین مظاهر و جلوه‌گاه‌های توانمندی و نیرومندی انسان با ایمان، روشنی برنامه و راستی راه و روش زندگی و ثبات قدم او در راه زندگی است. هیچ وعده و وعیدی او را برنمی‌انگیزد یا از کار نمی‌اندازد. طمع بر او چیره نمی‌گردد و باعث انحراف او نمی‌شود. تحت تأثیر هوای نفس خویش قرار نمی‌گیرد، و شهوت سرکش بر او حکومت نمی‌کند. همواره به خیر دعوت می‌کند و بر شر می‌شورد و می‌شوراند. امر به معروف می‌کند و نهی از منکر. به سوی حق و عدالت رهنمون است و راهنمایی می‌کند. در برابر باطل و ستم مقاومت می‌کند. مُنکَر را با دستش تغییر می‌دهد، و اگر نتوانست با زبانش، و اگر نتوانست با دلش که البته انکار قلبی تنها و بدون اقدام عملی و انکار زبانی پایین‌ترین درجۀ ایمان است.