کیفیّت غسل جمعه:
کیفیّت غسل جمعه همانند غسل جنابت است؛ زیرا پیامبر اکرم ج فرمودهاند: «مَنْ اغْتَسَلَ يَوْمَ الْجُمُعَةِ غُسْلَ الْجَنَابَةِ... » [۱۸۵] «هرکس در روز جمعه غسل نماید، غسل جنابت نماید...».
کیفیت غسل عبارت است از: عائشهل روایت کرده است: «كَانَ رَسُولُ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ) إِذَا اغْتَسَلَ مِنَ الْجَنَابَةِ يَبْدَأُ فَيَغْسِلُ يَدَيْهِ ثُمَّ يُفْرِغُ بِيَمِينِهِ عَلَى شِمَالِهِ فَيَغْسِلُ فَرْجَهُ ثُمَّ يَتَوَضَّأُ وُضُوءَهُ لِلصَّلاَةِ ثُمَّ يَأْخُذُ الْمَاءَ فَيُدْخِلُ أَصَابِعَهُ فِى أُصُولِ الشَّعْرِ حَتَّى إِذَا رَأَى أَنْ قَدِ اسْتَبْرَأَ حَفَنَ عَلَى رَأْسِهِ ثَلاَثَ حَفَنَاتٍ ثُمَّ أَفَاضَ عَلَى سَائِرِ جَسَدِهِ ثُمَّ غَسَلَ رِجْلَيْهِ.» [۱۸۶] «پیامبر خدا ج هرگاه غسل جنابت میکردند با شستن دستهایشان شروع میکردند و با دست راستش بر دست چپش آب میریخت و بعد از آن شرمگهایش را میشست و سپس وضویی را همانند وضو برای نماز میگرفت (بجز شستن پاهایش)، سپس آب برمیداشت (و با آن موی سرش را میشست به گونهای که) انگشتانش را داخل موی سرش فرو میبرد تا اطمینان حاصل میکرد که پاک شده (و کل موهایش تَر شدهاند و در این حال)، سه مشت آب را بر سرش میریخت سپس بقیۀ بدنش را میشست (که در این حال اوّل قسمت راست بدن و سپس قسمت چپ را میشستند) و (در آخر) پاهایش را میشستند.»
البته فقها در فرائض و مستحبات غسل اندک اختلافاتی دارند: [۱۸۷]
[۱۸۵] (صحیح): بخاري (ش۸۸۱) / مسلم (ش۲۰۰۱) / ابوداود (ش۳۵۱) / ترمذي (ش۴۹۹) / نسايي (ش۱۳۸۸) از طريق (عبدالله بن مسلمه و عبدالله بن يوسف و قتيبه بن سعيد و معن بن عيسي) روايت کرده اند: «حدثنا مالك عن سمي بن أبي صالح عن أبي هريرة: أن رسول الله ج قال: من اغتسل يوم الجمعة غسل الجنابة وراح فكأنما قدم بدنة، ومن راح في الساعة الثانية فكأنما قرب بقرة، ومن راح في الساعة الثالثة فكانما قرب كبشا، ومن راح في الساعة الرابعة فكأنما قرب دجاجة، ومن راح في الساعة الخامسة فكأنما قرب بيضة، فإذا خرج الامام حضرت الملائكة يستمعون الذكر.» [۱۸۶] (صحيح): مسلم (ش۷۴۴) روايت کرده است: «حدثنا يحيى بن يحيى التميمي حدثنا أبو معاوية عن هشام بن عروة عن أبيه عن عائشة قالت: كان رسول الله صلى الله عليه و سلم إذا اغتسل من الجنابة يبدأ فيغسل يديه ثم يفرغ بيمينه على شماله فيغسل فرجه ثم يتوضأ وضوئه للصلاة ثم يأخذ الماء فيدخل أصابعه في أصول الشعر حتى إذا رأى أن قد استبرأ حفن على رأسه ثلاث حفنات ثم أفاض على سائر جسده ثم غسل رجليه.» [۱۸۷] نک: حصکفی، الدر الختار، ۱/۲۸۴-۲۸۷؛ المختار للفتوی، ۱/۱۱؛ الکوکب الدریة، ۱/۳۷و۳۸؛ الشرح الصغیر؛ ۱/۱۶۶-۱۶۷؛ بدایة المجتهد، ۱/۶۱-۶۵؛ الفقه المنهجی، ۱/۸۸-۸۹؛ المغنی المحتاج، ۱/۷۲-۷۳؛ المهذّب، ۱/۶۱-۶۵؛ ابن قدامه، المغنی، ۱/۱۷۰-۱۷۲؛ مغنی المحتاج، ۱/۷۲و۷۳.