(۱-۴-۱۲) پیاده و با آرامش به نماز جمعه رفتن
از جمله مستحبات و فضائل روز جمعه پیاده و زود رفتن به نماز جمعه می‌باشد، به گونه‌ای که نمازگزار به امام و خطیب جمعه در حدّ امکان نزدیک شود، ولی نباید برای نزدیک شدن به امام از روی شانۀ مردم عبور نماید، بنابر فرمودۀ رسول الله ج به ازای هر قدمش اجر دریافت می‌کند. اوس بن اوس ثقفیس روایت کرده است: «سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ج يَقُولُ مَنْ غَسَّلَ وَاغْتَسَلَ يَوْمَ الْجُمُعَةِ وَبَكَّرَ وَابْتَكَرَ وَمَشَى وَلَمْ يَرْكَبْ فَدَنَا مِنْ الْإِمَامِ وَاسْتَمَعَ وَلَمْ يَلْغُ كَانَ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ عَمَلُ سَنَةٍ أَجْرُ صِيَامِهَا وَقِيَامِهَا.» [۲۴۲] «از پیامبر خدا ج شنیدم که فرمودند: هر کس روز جمعه غسل کند و نیکو غسل نماید [۲۴۳] و در اوّل وقت (به نماز جمعه) برود و زود برود و پیاده برود و سوار هیچ مَرکبی نشود و به امام نزدیک شود و خوب گوش فرا دهد و کلام لغو (و بی‌فایده) نگوید به ازای هر قدمش اجر عمل یک سال از روزه و قیام (و نماز) برای وی خواهد بود.» همچنین پیامبر اکرم ج می‌فرماید: «مَنِ اغْبَرَّتْ قَدَمَاهُ فِي سَبِيلِ الله حَرَّمَهُ الله، عَزَّ وَجَلَّ، عَلَى النَّارِ.» [۲۴۴] «هر کس قدم‌هایش در راه خداوند عَزَّ وَجَلّ، غبارآلود شود، خداوند آتش را بر وی حرام می‌کند.»
رفتن به نماز جمعه و در واقع هر نمازی باید با تأنی و آرامش باشد و شخص به سمت مسجد ندود و بدین وسیله به خود و دیگران استرس و فشار وارد کند و حتّی در مواردی عجله و شتابان به سوی مسجد و نماز جماعت رفتن باعث رنجش و هتک حقوق دیگران می‌شود، فرمودۀ پیامبر اکرم ج ملاک این حکم است، ایشان می‌فرماید: «إِذَا أُقِيمَتِ الصَّلاةُ فَلا تَأْتُوهَا تَسْعَوْنَ، ايتُوهَا تَمْشُونَ عَلَيْكُمُ السَّكِينَةُ، فَمَا أَدْرَكْتُمْ فَصَلُّوا، وَمَا فَاتَكُمْ فَأَتِمُّوا.» [۲۴۵] «هرگاه نماز اقامه گردید با عجله و شتابان به سوی آن نروید، با حالتی آرام و با تأنّی به سمت آن پیاده حرکت کنید، به هر (مقداری از نماز رسیدید) آن‌را بخوانید و هر مقدار (از نماز را از دست دادید، بعد از سلام امام برخیزید و آن‌را) تمام کنید.» و نیز ابوموسیس روایت کرده: «إِنَّ أَعْظَمَ النَّاسِ أَجْرًا فِي الصَّلَاةِ أَبْعَدُهُمْ إِلَيْهَا مَمْشًى فَأَبْعَدُهُمْ.» [۲۴۶] « انسانی دارای بزرگترین اجر نماز از همه‌ی مردم بوده که راه گذر وخانه‌ی او به مسجد، دورتر است.»
این حکم در مورد کسی که سوار بر ماشین و یا مرکبی به مسجد می‌رود نیز صدق می‌کند که مستحب است آرام و با تأنی حرکت کند حتّی اگر فقط قسمتی از نماز را دریابد؛ مگر اینکه به کل نماز نرسد که در نتیجه چون جمعه واجب است لذا باید عجله کند البته عجله‌ای که موجب تضییع حق دیگران و اذیت و آزار به دیگران و ضرر به خود و دیگران نباشد.
[۲۴۲] (صحيح): احمد، المسند (ش۱۶۱۷۳و۱۶۹۶۲) / ابوداود (ش۳۴۵) / بيهقي، السنن الکبري (ش۶۰۸۹) وشعب الایمان (ش۲۷۲۸) ومعرفة السنن والآثار (ش۶۵۹۱) / ابن ابي شيبه، المصنف (ج۲ص۳) / ابن ماجه (ش۱۰۸۷) / طبرانی، المعجم الکبير (ج۱ص۲۱۵) / مروزي، الجمعة وفضلها (ش۵۰) / تمام رازي، الفوائد (ج۲ص۲۰۲) / ابن ابي عاصم، الآحاد والمثاني (ش۱۵۷۳) / اصفهانی، الترغيب والترهيب (ش۹۲۰) / بغوی، شرح السنة (ج۴ص۲۳۶) / ابونعیم، معرفة الصحابه (ش۹۸۶) / طوسی، المستخرج علی ترمذی (ج۳ص۸) / ضیاء المقدسی، المنتقى من مسموعات مرو (ش۴۲۰) / ابن قانع، معجم الصحابة (ش۳۴) جزء الحسن بن رشیق (ش۷۸) / ابن بشران، الامالی (ش۹۷۴) / جرجانی، الامالی (ش۳۰۷) از طريق (يحيي بن آدم ومحمّد بن حاتم الجرجرائى و أبو بكر بن أبي شيبة) روايت کرده اند: «حدثنا (عبدالله) بن المبارك عن الأوزاعى حدثنى حسان بن عطية حدثنى أبو الأشعث الصنعانى حدثنى أوس بن أوس الثقفى سمعت رسول الله ج يقول: من غسل يوم الجمعة واغتسل ثم بكر وابتكر ومشى ولم يركب ودنا من الإمام فاستمع ولم يلغ كان له بكل خطوة عمل سنة أجر صيامها وقيامها.» وحسان بن عطية هم متابعه شده واحمد، المسند (ش۱۶۱۷۵) / نسايي (ش۱۳۸۴) / طبرانی، المعجم الکبير (ج۱ص۲۱۵) / ابن عساکر، تاريخ دمشق (ج۳۶ص۱۲۰و۲۰۰و۴۳ص۲۹۹) / ابن عساکر، معجم الشیوخ (ج۱ص۴۹۰) / ابونعیم، معرفة الصحابه (ش۹۸۸) / طوسی، الاربعین (ش۱۲) / نسوی، الاربعین (ش۲۷) / ابن سعد، الطبقات الکبری (ج۵ص۳۳۹) / ابن ابی عاصم، الآحاد والمثانی (ش۱۵۷۳) از طريق (عبدالرحمن بن يزيد بن جابر ويحيى بن الحارث الذماري وابوقلابة وسلیمان بن موسی وعثمان بن ابی خالد) روايت کرده اند: «أنه سمع أبا الأشعث حدثه انه سمع اوس بن اوس... .» وابوالاشعث صنعاني هم متابعه شده وابوداود (ش۳۴۶) / طبرانی، المعجم الاوسط (ج۲ص۱۲۲) / طياليسي، المسند (ش۱۲۱۰) / خطیب بغدادی، موضح اوهام الجمع والتفریق (ج۲ص۳۹۷) از طريق (عبادة بن نسى و الحسن البصري ومحمّد بن سعید الازدي) روايت کرده است: «عن أوس بن اوس الثقفى عن النبي ج ... .» و رجال احمد «رجال صحيحين» مي‌باشد جز شراحيل بن شرحبيل ابوالاشعث صنعاني که «رجال مسلم» است واسنادش هم «صحيح» مي‌باشد. وامام حافظ عراقی هم گفته است: «اسنادٌ جیدٌ» وامام حاکم نیشابوری هم گفته است: «حدیثٌ صحیحٌ علی شرط الشیخین» وامام ذهبی هم گفته است: «اسنادٌ صالحٌ» وامام نووی گفته است: «اسناد حسنٌ» وامامان بغوی وترمذی هم گفته است: «حدیثٌ حسنٌ» [بغوی، شرح السنة (ج۴ص۲۳۶) / نووی، خلاصة الأحكام في مهمات السنن وقواعد الإسلام (ش۲۷۱۷) / الزبیدی، اتحاف السادة المتقين بشرح إحياء علوم الدين (ج۳ص۲۳۸) / ذهبی، تذكرة الحفاظ (ج۳ص۱۲۷) / ترمذی (ش۴۹۶) / حاکم، المستدرک (ش۱۰۴۲)] [۲۴۳] محدثین در معنای غسّل و اغتسل دو دیدگاه دارند برخی بر این باورند اولی یعنی؛ سرش را بشورد و دوّمی یعنی؛ بقیه بدنش و برخی هر دو را به معنای شستن می‌دانند و دوّمی را تأکیدی بر اولی. [۲۴۴] (صحیح): بخاری (ش۹۰۷) / ترمذی (ش۱۶۳۲) / نسایی (ش۳۱۱۶) از طریق (یحیی بن حمزه والولید بن المسلم) روایت کرده‌اند: «حدثنا يزيد بن أبي مريم الأنصاري قال حدثنا عباية بن رفاعة قال أدركني أبو عبس وأنا أذهب إلى الجمعة فقال سمعت النبي صلى الله عليه وسلم يقول من اغبرت قدماه في سبيل الله حرمه الله على النار.» [۲۴۵] (صحيح): بخاري (ش۹۰۸) / مسلم (ش۱۳۸۹-۱۳۹۱) / ابوداود (ش۵۷۲) ترمذي (ش۳۲۷) / نسايي (ش۸۶۱) / ابن ماجه (ش۷۷۵) از طريق (سعيد بن مسيب و ابوسلمه بن عبدالرحمن وعبدالرحمن بن يعقوب وهمام بن منبه) روايت کرده اند: «أن أبا هريرة قال سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول: ... .» [۲۴۶] (صحیح): بخاری (ش۶۵۱) / مسلم (ش۱۵۴۵) از طریق (عبد الله بن براد الأشعرى وأبو كريب محمّد بن علاء) روایت کرده‌اند: «حدثنا عبد الله بن براد الأشعرى وأبو كريب قالا حدثنا أبو أسامة عن بريد عن أبى بردة عن أبى موسى قال قال رسول الله (صلى الله عليه وسلم) ... .»