شیخین - ابوبکر و عمر

فضائل حضرت ابوبکر

۱- شرف رفاقت و دوستی با رسول الله: چنانکه قبلاً گفتیم ابوبکر چه قبل از اینکه رسول الله به رسالت مبعوث شود و چه بعد از آن، همیشه رفیق مخلص رسول الله بود.

۲- سبقت در اسلام: چنانکه قبلاً‌ بیان شد،‌ ابوبکر از نخستین مؤمنان و اولین کسی بود که از بین مردان آزاد به رسالت رسول الله ایمان آورد.

۳- وظیفه تبلیغ دین خدا: ابوبکر اولین کسی بود که در آ‌غاز ظهور اسلام در مرکز شرک به تبلیغ دین خدا پرداخت و چنانکه بیان شد عده‌ای از اشراف مکه بر اثر دعوت او مشرف به دین اسلام شدند.

پس، ابوبکر اولین پرچم دار و نخستین مبلغ دین اسلام بود، زیرا قبل از اینکه مسلمان شود،‌ دین اسلام منحصراً در خانه رسول الله بود و مسلمین عبارت بودند از رسول الله و حضرت خدیجه همسر آن حضرت، دختران گرامی آن حضرت و علی بن ابی‌طالب پسر عموی آن حضرت که اهل آن خانه بودند. اما همین که ابوبکر مسلمان شد، عنوان مبلغ اول اسلام را به خود گرفت و عملاً‌ به تبلیغ دین اسلام پرداخت و به توفیق پروردگار در کار خود به خوبی موفق گردید.

بنابراین دین اسلام بوسیله ابوبکر از خانه پیامبر خدا به خارج راه یافت و به وسیله او شروع به انتشار نمود.

۴- ابوبکر تنها کسی است که در سفر تاریخی هجرت، افتخار مصاحبت و همراه بودن با رسول الله را داشت. در کتب حدیث روایت شده که پس از اینکه رسول الله به مسلمین اجازه داد تا به مدینه هجرت کنند، ابوبکر نیز تصمیم گرفت هجرت نموده به مدینه رود این بود که از رسول الله اجازه هجرت خواست. آیا می‌دانید رسول خدا به او چه جوابی داد؟ فرمود: «لا تعجل لعل الله أن يجعل لك رفيقاً» یعنی: «در هجرتت شتاب مکن، امید است خدا برایت در این سفر رفیقی قرار دهد». آیا می‌دانید آن رفیقی که خدا برای ابوبکر در این سفر برگزید چه کسی بود؟ به اتفاق تمام تواریخ، آن شخص، رسول الله بود.

۵- ابوبکر تنها کسی است که در تاریخ اسلام عنوان خلیفه رسول الله به خود گرفت و مردم او را خلیفه رسول الله خواندند. خلفای بعد از او همه عنوان امیر المؤمنین داشتند و مردم به آن‌ها امیر المؤمنین خطاب می‌کردند.

۶- رفعت و شرف خانوادگی: ابوبکر از خانواده‌ای شریف و رفیع بود زیرا رسول الله دخترش عایشه صدیقه را به همسری اختیار فرمود. واضح است که هیچ احدی به هیچ وجه حاضر نمی‌شود از خانواده نامطلوبی همسر اختیار نماید، یا از فامیل خود به شخص نادرستی زن بدهد. پس مسلم است که خانواده ابوبکر خانواده‌ای شریف و در سطح بس عالی بود که سید المرسلین بر آن صحه گذاشته از این خانواده همسر اختیار فرمود.

قرآن کریم نیز عین این مطلب را تائید فرموده در قضیه ام المؤمنین عایشهلطبق آیه ۲۶ سوره نور می‌فرماید: ﴿وَٱلطَّيِّبَٰتُ لِلطَّيِّبِينَ وَٱلطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّبَٰتِ﴾[النور: ۲۶]. یعنی: «زنان پاکیزه و پاکدامن، مردان نیکو و پاک را می‌سزند و بالعکس مردان پاک و نیکو، زنان پاک و با عفت را».

پس با توجه به این آیه ام المؤمنین عایشه زنی طاهره و طیبه و از خانواده عزت و شرف بوده که مفتخر شده به همسری کسی مشرف شود که پاکیزه‌ترین افراد بشر و طاهرترین خلق خدا بود و آن کس جز سید الانبیاء و خاتم المرسلین محمد جکسی دیگر نبود.

۷- ابوبکر در بین مسلمین تنها کسی است که خودش، پدرش و پسر و نوه‌اش هر چهار نفر چشمشان به دیدار رسول الله منور شده همه از صحابه رسول الله می‌باشند، زیرا خود ابوبکر و پدرش ابوقحافه و فرزند ابوبکر بنام عبدالرحمن و محمد بن عبدالرحمن نوه‌اش همه مسلمان و همه به دیدار رسول الله مشرف شده‌اند. چنین مزیتی نصیب هیچ احدی جز ابوبکر نشده است.

۸- ابوبکر تنها کسی است که رسول الله او را به امارت حج مسلمین که یکی از ارکان مهم اسلام است، مفتخر فرمود. «این امر در سال نهم هجرت یعنی یک سال قبل از وفات رسول الله انجام شد».

۹- ابوبکر تنها کسی است که رسول الله در نماز جماعت به او اقتدا فرمود و با او نماز فریضه خود را اداء نمود. ترمذی محدث مشهور می‌گوید: ثابت شده است که رسول الله در مرض موتش پشت سر ابوبکر نماز خوانده به او اقتداء کرده است و این حقیقت را انکار نمی‌کند جز نادانی که از روایت اطلاع ندارد. بیهقی نیز می‌گوید: حضرت رسول در ایام مرضش که ابوبکر به نیابت از آن حضرت در مسجد مدینه امام جماعت بود، یکبار به ابوبکر اقتداء‌کرده پشت سرش نماز خوانده است [۶].

در کتب سیر و احادیث روایت شده که چون رسول الله بیمار و در خانه بستری شده نتوانست برای امامت نماز به مسجد تشریف ببرد. ابوبکر به دستور مؤکد رسول الله نیابتاً‌ امامت نماز جماعت مسلمین را به عهده گرفت و در انجام فرائض پنجگانه پیش نماز مسلمین گردید. صبح روز دوشنبه که آخرین روز حیات رسول الله بود و ابوبکر در محراب رسول الله ایستاده امام جماعت بود، حضرت رسول الله در حالی که سر مبارکش را با دستمالی بسته بود به مسجد تشریف فرما می‌شود. مسلمین با دیدن رسول الله به حدی مسرور و خوشحال می‌شوند که در محوطه مسجد اثر می‌کند و ابوبکر که جلو صفوف مسلمین در محراب ایستاده بود، می‌فهمد که آن حضرت به داخل مسجد تشریف آورده است. لهذا می‌خواهد از محراب خارج شود تا جای خود را به آن حضرت بسپارد ولی آن حضرت دست مبارکش را روی شانه ابوبکر می‌گذارد و می‌فرماید «صل للناس» یعنی در جایت باش و با مردم نماز بخوان. خود آن حضرت نیز به ابوبکر اقتداء می‌فرماید و در جنب راست ابوبکر می‌نشیند و در حال نشستن، نماز فریضه خود را با جماعت می‌خواند.

راستی اگر برای ابوبکر فرضاً هیچ‌گونه مزیت و فضیلتی نبود، همین افتخار و فضیلت بس که رسولی از مرسلین و آن هم اشرف المرسلین و خاتم النبیین در اداء نماز فریضه که رکن مهمی از ارکان دین است، به او اقتداء فرموده است.

حقاً از بین اولین و آخرین، از زمان آدم ابوالبشر تا عصر نورانی محمد سید البشر هیچ احدی به چنین افتخار عظیمی نائل نگردیده و قرعه این کرامت بی‌مانند فقط بنام ابوبکر از گردونه بخت آزمائی روحانی بیرون آمده است.

[۶] صفحه ۹۶ جزء ۲ کتاب نفثات شرح ثلاثیات امام احمد بن حنبل.