ایوان مدائن
البته باید فهمید که عظمت هر قومی علتی دارد و سقوطشان از عظمت علتی دیگر، نه آنکه خدا قومی را بیجهت و بیمقدمه به عظمت میرساند و سپس آنها را بیعلت ذلیل و زبون میفرماید. خیر، کسب عظمت راهی دارد و سقوط از عظمت سببی.
باری، سعد در قصر شاهنشاهی مدائن اقامت نمود و ایوان مشهور به ایوان کسرا را که مجلس بزرگ شاهنشاهی و به گفته تواریخ عربی یک صد گز (پنجاه متر) طول و هفتاد گز (سی و پنج متر) عرض داشت و فرش مشهور بهارستان مخصوص این ایوان بوده است، نمازگاه مسلمین قرار داد. اولین نمازشان را که نماز ظهر بود در این ایوان انجام دادند. خود سعد که امیر لشکر بود طبق رسم آن روزگار که امیر پیشنماز میشد، امام جماعت مسلمین گردید. به طوری که دکتر محمد حسنین هیکل در کتاب خود به نام «الفاروق الاعظم» نوشته است: با آن که سعد، این ایوان را نمازگاه مسلمین قرار داد، دست به اثاثیه و اشیاء تزیینی آن نزد و حتی مجسمههای زیبای مهمی را که در آنجا بود کماکان ابقاءکرد [۱۰۵]. شاید این مجسمهها به حدی جالب و زیبنده بود که سعد روا ندیده آنها را از بین ببرد یا تغیر و تبدیلی در آنها بدهد.
[۱۰۵] تاریخ طبری نیز این مطلب را ذکر کرده است.