۱۸- باب في النهي عن البدع ومحدثات الأمور:
باب در نهی از بدعتها و امور تازه وارد (در دین)
وَقَالَ اللهُ تَعَالَی:
﴿فَمَاذَا بَعۡدَ ٱلۡحَقِّ إِلَّا ٱلضَّلَٰلُۖ﴾[يونس: ۳۲].
«آیا بعد از حق، جز گمراهی چه چیزی وجود دارد؟».
وَقَالَ تَعَالَی:
﴿مَّا فَرَّطۡنَا فِي ٱلۡكِتَٰبِ مِن شَيۡءٖۚ﴾[الأنعام: ۳۸].
«در این کتاب (قرآن یا لوح محفوظ) هیچ چیز را (کم یا ناقص نگفتیم و از بیان حق) فروگذار نکردیم».
وَقَالَ تَعَالَی:
﴿فَإِن تَنَٰزَعۡتُمۡ فِي شَيۡءٖ فَرُدُّوهُ إِلَى ٱللَّهِ وَٱلرَّسُولِ﴾[النساء: ۵۹].
«اگر در چیزی اختلاف پیدا کردید، آن را بهخدا و پیامبرش برگردانید». یعنی به کتاب و سنت مراجعه کنید.
وَقَالَ تَعَالَی:
﴿وَأَنَّ هَٰذَا صِرَٰطِي مُسۡتَقِيمٗا فَٱتَّبِعُوهُۖ وَلَا تَتَّبِعُواْ ٱلسُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمۡ عَن سَبِيلِهِۦۚ﴾[الأنعام: ۱۵۳].
«همانا این راه راست (و روشن) من است، پس از آن پیروی کنید و از راهها (ی باطل) پیروی نکنید که از راه او دور و گمراه (می) شوید».
وَقَالَ تَعَالَی:
﴿قُلۡ إِن كُنتُمۡ تُحِبُّونَ ٱللَّهَ فَٱتَّبِعُونِي يُحۡبِبۡكُمُ ٱللَّهُ وَيَغۡفِرۡ لَكُمۡ ذُنُوبَكُمۡۚ﴾[آل عمران: ۳۱].
«(ای پیامبرص) بگو: اگر شما خداوند را دوست دارید، مرا پیروی کنید تا خداوند نیز شما را دوست بدارد، و گناهان شما را بیامرزد».
والآيات في الباب کثيرة معلومة.
۱۱۵- عن عائشةَ -رضي اللَّه عنها- قَالتْ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «مَنْ أَحْدَثَ في أَمْرِنَا هَذَا مَا لَيْسَ مِنْهُ فهُو رَدٌّ» متفقٌ عليه.
وفي رواية لمسلمٍ: «مَنْ عَمِلَ عمَلاً لَيْسَ عَلَيْهِ أَمْرُنَا فَهُو رَدٌّ».
۱۱۵. از عایشه لروایت شده است که پیامبرصفرمودند: «کسی که در این امر ما (اسلام و دستورات آن)، چیز تازهای ایجاد کند که از آن نباشد، مردود است» [۱۱۷].
در روایتی دیگر از مسلم آمده است: «کسی که رفتاری انجام دهد که امر (دین) ما بر آن نباشد، مردود است».
۱۱۶- وعن جابرٍ، رضي اللَّه عنه، قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، إِذَا خَطَبَ احْمرَّتْ عيْنَاهُ، وعَلاَ صَوْتُهُ، وَاشْتَدَّ غَضَبَهُ، حتَّى كَأَنَّهُ مُنْذِرُ جَيْشٍ يَقُولُ: «صَبَّحَكُمْ ومَسَّاكُمْ» وَيقُولُ: «بُعِثْتُ أَنَا والسَّاعةُ كَهَاتيْن» وَيَقْرِنُ بين أُصْبُعَيْهِ، السبَابَةِ، وَالْوُسْطَى، وَيَقُولُ: «أَمَّا بَعْدُ، فَإِنَّ خَيرَ الْحَديثِ كِتَابُ اللَّهِ، وخَيْرَ الْهَدْيِ هدْيُ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، وَشَرَّ الأُمُورِ مُحْدَثَاتُهَا وكُلَّ بِدْعَةٍ ضَلاَلَةٌ". رواه مسلم.
(اقرأ: ۱۰۶)
۱۱۶. و از جابرسروایت شده است که فرمود: پیامبر صدر حین خطبه خواندن، چشمانش سرخ میشد و صدایش بالا میگرفت و خشمش شدید میشد، چنان که گویی ترسانندهی (دیدهبان) لشکر است و آنها را از نزدیک شدن لشکر دشمن میترساند و میگوید: «مواظب باشید! دشمن صبح بر شما حمله میآورد یا بر شما شبیخون میزند» و (در چنین حالی) میفرمودند: من مبعوث شدم در حالی که فاصلهام با قیامت، مثل این دوتاست»، و دو انگشت سبابه و وسطی را در کنار هم، با هم نشان میداد و میفرمودند: «بهترین سخن، کتاب خدا و بهترین راه، راه محمدصاست و بدترین کارها، امور تازه وارد (در دین) است و هر بدعتی گمراهی است» [۱۱۸].
و از عرباض بن ساریه، حدیثی در این مورد روایت شده است که در باب محافظت بر سنت و آداب آن، گذشت [۱۱۹].
[۱۱۷] متفق علیه است؛ [ خ (۲۶۷۹)، م (۱۷۱۸)]. [۱۱۸] مسلم روایت کرده است؛ [ (۸۶۷) ]. [۱۱۹] [حدیث شمارهی: ۱۰۶]