زندگینامه‌ی مؤلف
شیخ محیی‌الدین النووی ابوزکریا بن شرف بن مُرِی بن حسن بن حسین بن جمعه بن حزام حزامی حورانی شافعی، شیخ مذهب، صاحب تألیفات پربار و یکی از دانشمندان کم‌نظیر است. در سال ۶۳۱ هجری، در روستای «نوی» تولد شد، و «نوی» قریه‌ی از قریه‌های دمشق است.
در سال ۶۴۹ هجری به دمشق روآورده و پس از آن قرآن را حفظ نمود، و به خواندن کتاب «التنبیه» شروع کرد و گفته می‌شود در مدت چهار و نیم ماه این کتاب را خواند و در بقیه‌ی همان سال ربع عبادات از کتاب «المهذب» را به اتمام رساند، از آن پس نزد مشایخ زانوی تلمّذ گذاشت و هر روز دوازده درس در نزد آنها می‌خواند.
و بعد از اتمام دوران تحصیل به تصنیف پرداخت، کتاب‌های زیادی تصنیف نمود که بعضی از آنها را به پایه‌ی اکمال رسانید.
از جمله کتاب‌هایی که تکمیل نمود میتوان از (شرح صحیح مسلم) و (الروضة) و (المنهاج) و (الریاض) و (الأذکار) و (التبیان) و (تحریر التنبیه وتصحیحه) و (تهذیب الأسماء واللغات) و (طبقات الفقهاء) نام برد.
و از جمله کتاب‌هایی که نتوانست آنها را به پایه‌ی اکمال برساند - و اگر آنها را تکمیل می‌کرد نظیر این کتاب‌ها کمتر یافته می‌شد- (شرح مهذب) می‌باشد که آنرا (المجموع) نامید، و تا کتاب ربا آنرا ادامه داد، فقه مذهب شافعی و مذاهب دیگر را به اسلوب ناب در آن تحریر نمود، احادیث را طوری که شایسته‌ی آن است ذکر نمود، علم غریب لغت را به طرز جالب بیان داشت، خلاصه اینکه در این کتاب مسایل مهمی را آورد که در سایر کتاب‌ها مثل آن کمتر دیده می‌شود، و من در کتاب‌های فقهی بهتر از این کتاب سراغ ندارم، و با وجود این میتوان بر این کتاب چیزهای اضافه نمود.
نووی شخصی نهایت پرهیزگار و متقی بود تا جائیکه کمتر فقیهی در زهد و تقوا به پایه‌ی او دیده می‌شد، بیشتر روزه می‌گرفت و هرگز دو نوع طعام در یک وقت تناول نمی‌کرد، بیشتر مصارف او را پدرش از «نوی» برای او می‌فرستاد، در «إقبالیه» به نیابت از ابن خلکان درس می‌گفت، و ریاست مدرّسین «دار الحدیث اشرفیه» را به عهده داشت. پادشاهان و غیر ایشان را امر به معروف و نهی از منکر می‌کرد.
در شب بیست و چهارم ماه رجب سال ۶۷۶ هجری در «نوی» وفات یافت و هم در آنجا دفن شد. (رحمت و عفو خداوند شامل حال او باد) [۱].
و پس از آن که جوانی و آغاز پیریش را در آنجا، در «دارالحدیث» دمشق گذراند، در رجب سال ۶۷۶ هجری، در همان‌جا وفات یافت؛ بنابراین مدت عمر او، ۴۵ سال و هفت ماه بوده است. آرامگاه او در نوی می‌باشد.
[۱] البدایة والنهایة ۱۷/ ۵۳۹- ۵۴۱ (دار هجر للطبع والإعلان).