گلچینی از ریاض الصالحین

۳۴۴- باب كراهة المدح في الوجه لمن خيف عليه مفسدةٌ من إعجاب ونحوه، وجوازه لمن أمِنَ ذلك في حقه
باب کراهت مدح روبه‌روی کسی که خوف فتنه‌ای بر او مانند غرور به نفس و ... هست، و جایز بودن آن برای کسی که از چنان فتنه‌ای در امان است

۱۰۴۱- عَنْ أبي مُوسى الأشْعرِيِّ رضي اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: سَمِعَ النَّبيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ رَجُلاً يُثْني عَلَى رَجُلٍ وَيُطْرِيهِ في الْمِدْحَةِ، فَقَالَ: «أهْلَكْتُمْ، أوْ قَطَعْتُمْ ظَهْرَ الرَّجُلِ» متفقٌ عليهِ.

۱۰۴۱. از ابوموسی اشعریسروایت شده است که فرمود: پیامبرصشنید که مردی، مردی دیگر را ستایش می‌کند و در مدح او مبالغه می‌نماید، فرمودند: «او را نابود ساختید، یا فرمودند: کمر مرد را شکستید» [۱۰۱۵].

۱۰۴۲- وَعَنْ هَمَّامِ بنِ الْحَارِثِ، عنِ الْمِقْدَادِ رضي اللَّه عَنْهُ أَنَّ رَجُلاً جَعَلَ يَمْدَحُ عُثْمَانَ رضي اللَّه عنه، فَعَمِدَ الْمِقْدادُ، فَجَثَا عَلَى رُكْبَتَيْهِ، فَجَعَلَ يَحْثُو فِيْ وَجْهِهِ الْحَصْبَاءَ، فَقَالَ لَهُ عُثْمَانُ: مَا شَأْنُكَ؟ فَقَالَ: إنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «إذَا رَأَيْتُمُ الْمَدَّاحِيْنَ، فَاحْثُوا فِيْ وَجُوهِهِمُ التُّرَابَ». رَوَاهُ مسلم.

۱۰۴۲. و از همام بن حارث از مقدادسروایت شده است که فرمود: مردی، شروع به مدح حضرت عثمانسکرد، مقداد برخاست و بر روی زانو نشست و شروع به انداختن ریگ‌های ریز به صورت آن مرد کرد، حضرت عثمانسبه او گفت: چه کار می‌کنی؟ مقداد گفت: پیامبرصفرمودند: «وقتی ثناگویان و مداحان را دیدید، بر صورت آنان خاک بپاشید» [۱۰۱۶].

[۱۰۱۵] متفق علیه است؛ [خ (۲۶۶۳)، م (۳۰۰۱)]. [۱۰۱۶] مسلم روایت کرده است؛ [(۳۰۰۲)].