غزوهى بدر بزرگ و نقش علىسدر آن
در ماه رمضان سال دوم هجرى جنگ بدر بزرگ رخ داد. این جنگ، نبرد قاطعانهاى بود که سرنوشت امّت اسلام و دعوت اسلامى را تعیین نمود و مسیر تاریخ را تغییر داد [۱۱۰]. هنگامى که رسول خدا جدر این غزوه مردم را براى رویارویى با دشمن تشویق مىکرد، از سپاه دشمن، عتبه بن ربیعه و برادرش، شیبه و پسرش، ولید به میدان آمدند و مبارز طلبیدند، آنگاه سه تن از جوانان انصار براى مبارزه آماده شدند. مبارزان دشمن از نسب این سه نفر سؤال کردند، وقتى جوانان اظهار داشتند که ما گروهى از انصار هستیم، گفتند: شما همتایان گرامى هستید، اما حریفان ما را از میان خویشان و عموزادگان ما انتخاب کنید و براى مبارزه با ما بفرستید!
رسول خدا جبیش از هر کسى دیگر از قدرت رزمى و توان مبارزهى قریش آگاه بود و مىدانست که آنان از جنگ آزمودهترین قهرمانان هستند، و در میان قریش افرادى از دلاوران و سلحشوران وجود داشت که براى این کار، اعلام آمادگى مىنمودند؛ اما رسول خدا جبىدرنگ رو به سپاه خویش کرد و از میان آنان، حمزه، على و عبیده [۱۱۱]را براى مبارزه فرا خواند، ـ ایشان از نزدیکترین خویشان پیامبر و محبوبترین دوستان ایشان بودند؛ اما به خاطر حفظ جان آنها هرگز آنان را دریغ ننمود ـ هنگامى که این افراد به میدان آمدند، کافران گفتند: آرى، اینها همتایان بزرگوارى هستند.
عبیده که مسنترین آنان بود، با عتبه، و حمزه با شیبه، و على با ولید، فرزند عتبه به مبارزه پرداختند. حمزه و على، حریفان خود را مهلت ندادند و در همان دقایق نخستین آنان را به دیار نیستى فرستادند؛ اما عبیده و عتبه هنوز مشغول نبرد بودند و ضربههاى سنگینى بر یکدیگر وارد کرده و به شدت مجروح شده بودند، حمزه و على پس از کشتن حریفان خود بر عتبه یورش بردند و او را از پاى درآوردند و عبیده را که مجروح بود از میدان بیرون بردند. سپس عبیده بر اثر شدت جراحات به شهادت نایل آمد [۱۱۲].
در «الطبقاتالکبرى» اثر ابن سعد، به روایت قتاده آمده است که علىسدر روز بدر، پرچمدارِ رسول خدا جبود [۱۱۳].
[۱۱۰] براى تفصیل بیشتر رجوع شود، به کتاب دیگر نویسنده «السیرة النبویه» ص ۲۲۸ ـ ۲۱۵ و منابع دیگر سیره. [۱۱۱] وى عبیده بن الحارث بن المطلب بن عبدمناف بود. [۱۱۲] ابن هشام، السیرة النبویه، ج ۱، ص ۶۲۵. [۱۱۳] ابن سعد، الطبقات الكبرى، ج ۳، ص ۲۳.