بیعت با علىس
مردم مدینه بعد از شهادت غمانگیز حضرت عثمان ذی‌النورینسـ در حالى که غافقى بن حرب بر شهر مسلط بود ـ تا چند روز [۳۹۵]منتظر ماندند که چه کسى براى به دست گرفتن زمام امور پیش قدم مىشود. مصریان اصرار داشتند علىساین مسئولیت را به عهده گیرد. اما او غالبا خود را از چشم مردم پنهان مىکرد. مردم مات و حیران مانده بودند و نمىدانستند این مشکل را چگونه حل نمایند. نزد حضرت علىسآمدند و اصرار ورزیدند، وى بعد از چندین بار مراجعه بیعت آنان را پذیرفت. آنان همگى مىگفتند: کسى جز على شایستگى این کار را ندارد. در واقع در جامعهى اسلامى آن روز، بعد از ابوبکر و عمر و عثمان کسى نبود که براى امر خلافت از علىسشایستهتر و با کفایتتر باشد.
راوى مىگوید:
«حضرت علىسدر حالى که لباس و عمامهاى پشمین بر سر داشت و بر کمانش تکیه مىزد [۳۹۶]و کفشهاى خود را به دست گرفته بود، وارد مسجد شد و سپس بالاى منبر رفت. آنگاه عموم مردم با او بیعت کردند. این بیعت در تاریخ ۲۴ ذى الحجّه سال ۳۵ هـ. انجام گرفت و صحیحترین قول همین است؛ زیرا اگر شهادت حضرت عثمانسدر ۱۸ ذى الحجّه واقع شده بود و بیعت با حضرت علىسپس از پنج روز انجام شده (آن گونه که در برخى روایات آمده است)، پس اولین بیعت با ایشان باید در روز ۲۴ باشد [۳۹۷].
[۳۹۵] روایات در مورد تاریخ شهادت حضرت عثمانسمتفاوت است؛ بعضى مىگویند: هیجدهم ذى الحجه این حادثه به وقوع پیوست و مشهور هم همین است. عدهاى مانند ابن جریر معتقدند که وقوع حادثه در آیام تشریق بوده است. برخى مىگویند: روز جمعه سه روز گذشته از ذى الحجه بود. بعضى دهم ذىالحجه گفتهاند؛ مانند ابن عساکر. (البدایة والنهایة، ج ۷، ص ۱۹۰) [۳۹۶] تلخیص از البدایة والنهایة، ج ۷، ص ۲۲۷ ـ ۲۲۶. همان گونه که در تاریخ شهادت حضرت عثمانساختلاف نظر وجود دارد، در تاریخ بیعت با حضرت علىسنیز روایات مختلف است. (مترجم) [۳۹۷] تلخیص از کتاب البدایة والنهایة، ج ۷، ص ۲۲۷ ـ ۲۲۶.