ترجمه فارسی المرتضى، پژوهشى تاريخى و فراگير پيرامون زندگانى على رضی الله عنه

فهرست کتاب

جهانگردى و ارتباط با دنیاى اسلام

جهانگردى و ارتباط با دنیاى اسلام

امام‏ندوى، پیوسته در کنفرانس‏ها و سمینارهاى‏ علمى‏و تحقیقى ‏کشورهاى ‏اسلامى ‏و ممالک غربى شرکت مى‏کرد و به منظور رساندن پیام اسلام به دورترین نقاط دنیا، به اکثر کشورهاى گیتى مسافرت مى‏نمود و در بسیارى از نهضت‏هاى مردمى و جنبش‏ها و ارگان‏هاى دینى نقش فعالى داشته و در شکل‏گیرى، تداوم و ادامه‏ى حرکت آنان سهیم بود.

امام ندوى آرزو داشت که جهان اسلام رهبرى دنیا را به عهده گیرد و از پیروى کورکورانه و تقلید از بیگانگان اجتناب ورزد. به ویژه به سرزمین حجاز و جزیرة العرب توجه خاصّى مبذول مى‏داشت و همواره با سران عرب در تماس بود و با نامه و ملاقات‏هاى متعدد، آنان را به اجراى نظام و احکام اسلامى در سرزمین‏هاى خود سفارش مى‏کرد.

آغاز این ملاقات‏ها با امیر سعود بن عبدالعزیز و سپس با ملک فیصل، ملک خالد و ملک فهد بوده است، و نیز در کنفرانس‏هاى «رابطة العالم الإسلامى» (مکه) و دانشگاه اسلامى مدینه و کنفرانس «الدعوة والدعاة» و گردهمایى‏هاى بین المللى «مؤتمرالتعلیم» (که سـید افتخار عضویت همه را داشت)، اندیشه‏ى رهبرى جهان اسـلام را مطرح نموده است.

امام ندوى در سال ۱۹۴۷ م. سفر شش ماهه‏ى دیگرى را به منظور دعوت و تبلیغ در سرزمین حجاز به آن دیار آغاز نمود و براى بار سوم نیز در سال ۱۹۵۰ م. به آن سرزمین سفر کرد. در این سفر سلسله گفتارهایى را تحت عنوان «بين العالم وجزيرة العرب» در رادیو سعودى ایراد نمود و از آن پس نیز بارها با هدف نشر فرهنگ اسلامى به آن دیار مسافرت کرد.

امام ندوى/در سال ۱۹۵۱ م. به کشور مصر و سرزمین‏هاى سودان، سوریه، بیت المقدس، اردن و عمان مسافرت کرد و شش ماه در مصر اقامت گزید. وى در این سفر با طلاب حوزه‏هاى علمى، جوانان و تحصیل کردگان دانشگاهى، مستقیما در تماس بود و مقالات متعددى در مجلات کثیرالانتشار عربى زبان، منتشر کرد و در این سفر از فلسطین و بیت‏المقدس و مسجد اقصى نیز دیدن کرد.

در سال ۱۹۵۵ م. به شام (سوریه)، لبنان و ترکیه سفر کرد و در رادیو سوریه نیز سخنانى ایراد نمود. همچنین در سال ۱۹۶۱ م. به هنگام مسافرت به کویت، پیامى تحت عنوان «اسمعى يا زهرة الصحراء»، خطاب به ملت و مسؤولان آن کشور از طریق رادیو انتشار داد.

امام در سال‏هاى ۱۹۶۳ م. و ۱۹۶۴ م. به اروپا و اسپانیا مسافرت نمود و نداى روح بخش اسلام را به گوش مردم اروپا و اسپانیا رسانید.

وى در سال ۱۹۷۳ م. در رأس یک هیأت بلند پایه به منظور آگاهى از اوضاع مسلمانان، به شش کشور خاورمیانه (افغانستان، ایران، لبنان، اردن، سوریه و عراق) سفر خود را آغاز نمود و در سال ۱۹۷۴ م. از سوى «رابطة العالم» و بنا به دعوت حاکم شارجه به دبى، شارجه و ابوظبى مسافرت نمود.

در سال ۱۹۷۶ م. فدراسیون دانشگاه‏هاى اسلامى «رابطة الجامعات الإسلامية»، جلسه‏ى خود را در رباط، پایتخت مراکش برگزار نمود. امام ندوى/که عضو این فدراسیون بود بنا به دعوت آن و همچنین بنا به دعوت قبلى ملک حسن دوم، پادشاه مراکش، به رباط سفر کرد.

سید در سال ۱۹۷۷ م. از سوى سازمان اسلامى(M.S.A) به آمریکا دعوت شد که در این سفر از تمام ایالت‏هاى آمریکا دیدن نمود و در پنج دانشگاه معروف آنجا سخنانى ایراد کرد. مجموعه‏ى این سخنرانى‏ها در کتابى به نام «أحادیث صريحة فى أمریکا» جمع‏آورى شده است.

علامه ندوى در سال ۱۴۰۰ هـ. ق. / ۱۹۷۹ م. بار دیگر به مکه‏ى مکرمه دعوت شد، تا در کنفرانس وزیرانِ کشورهاى اسلامى شرکت جوید. همچنین در همین سال از سوى حکومت قطر براى شرکت در کنفرانس جهانى سیره که استاد، عضو شوراى اجرایى و کمیته‏ى انتخابى آن بود، به کشور «قطر» دعوت شد و در آن کنفرانس شرکت کرد. سپس در سال ۱۴۰۲ هـ. ق. به منظور شرکت در کنفرانس دیگرى تحت عنوان «ملتقى الفکر الإسلامى» به کشور الجزایر مسافرت نمود. همچنین در سال ۱۴۰۴ هـ. ق. /۱۹۸۴ م. به کشور یمَن سفر کرد و با مقامات دولتى و مذهبى آنجا ملاقات نمود و طى این سفر سخنرانى‏هایى در دانشگاه صنعا و دانشکده‏‌ی خلبانى (= فاکولته‌ی هوانوردی)، ایراد کرد و از مشکلات جهان اسلام سخن به میان آورد.

امام ندوى در یمَن مورد استقبال گرم قشرهاى مختلف مردم قرار گرفت و سرود استقبالیه‏اى توسط جوانان به اجرا درآمد که مضمون آن چنین بود: «قدم ابوالحسن بر سر و دیدگان ما باد!» «يا مرحبا بأبى الحسن يمشى على الرؤوس والمقل» و در همین سال در جلسه‏ى ادیبان و محققان و دانشوران در کشور بنگلادش شرکت کرد.

با داشتن مسؤولیت‏هاى اجتماعى و دینى امام ندوى/همواره از قبول و احراز پست‏هاى دولتى اجتناب مى‏نمود، ولى مسؤولیت‏هاى مذهبى و اجتماعىِ فراوانى را به عهده داشت که از جمله آن‌ها مى‏توان به موارد زیر اشاره نمود:

امام در سال ۱۹۵۷ م. به عضویت مجمع علمى دمشق انتخاب شد. در سال ۱۹۶۲ م. به عضویت شوراى دار العلوم دیوبند برگزیده شد و در همین سال به عضویت شوراى هیأت مؤسسان سازمان جهانى «رابطة العالم الإسلامى» مکه و نایب رئیسى آن و نیز به عضویت شوراى دانشگاه اسلامى مدینه‏ى منوره برگزیده شد. ایشان همچنین ریاست ندوة العلماء و ریاست شوراى اجرایى مرکز تحقیقات اسلامى ژنو را به عهده داشت. در سال ۱۹۸۳ م. براى نخستین بار در دانشگاه آکسفورد، بزرگ‏ترین دانشگاه بریتانیا و معروف‏ترین دانشگاه دنیا اقدام به تأسیس مرکز اسلامى نمود و تا آخر عمرش مسؤولیت این مرکز را به عهده داشت. وى همچنین عضو اداره‏ى علمى و تحقیقى موسسه‏ى «آل‏البیت» در شرق اردن بود.

امام ندوى مسؤولیت‏هاى متعددى در اکناف جهان، در جهت خدمت به اسلام و مسلمانان بر دوش گرفته بود. به گفته‏ى مولانا عبدالماجد دریابادى: این به جاى خود شاهکار محسوب مى‏شود که کسى بتواند فهرستى دقیق از مسؤولیت‏هاى وى را تهیه کند.