جهانگردى و ارتباط با دنیاى اسلام
امامندوى، پیوسته در کنفرانسها و سمینارهاى علمىو تحقیقى کشورهاى اسلامى و ممالک غربى شرکت مىکرد و به منظور رساندن پیام اسلام به دورترین نقاط دنیا، به اکثر کشورهاى گیتى مسافرت مىنمود و در بسیارى از نهضتهاى مردمى و جنبشها و ارگانهاى دینى نقش فعالى داشته و در شکلگیرى، تداوم و ادامهى حرکت آنان سهیم بود.
امام ندوى آرزو داشت که جهان اسلام رهبرى دنیا را به عهده گیرد و از پیروى کورکورانه و تقلید از بیگانگان اجتناب ورزد. به ویژه به سرزمین حجاز و جزیرة العرب توجه خاصّى مبذول مىداشت و همواره با سران عرب در تماس بود و با نامه و ملاقاتهاى متعدد، آنان را به اجراى نظام و احکام اسلامى در سرزمینهاى خود سفارش مىکرد.
آغاز این ملاقاتها با امیر سعود بن عبدالعزیز و سپس با ملک فیصل، ملک خالد و ملک فهد بوده است، و نیز در کنفرانسهاى «رابطة العالم الإسلامى» (مکه) و دانشگاه اسلامى مدینه و کنفرانس «الدعوة والدعاة» و گردهمایىهاى بین المللى «مؤتمرالتعلیم» (که سـید افتخار عضویت همه را داشت)، اندیشهى رهبرى جهان اسـلام را مطرح نموده است.
امام ندوى در سال ۱۹۴۷ م. سفر شش ماههى دیگرى را به منظور دعوت و تبلیغ در سرزمین حجاز به آن دیار آغاز نمود و براى بار سوم نیز در سال ۱۹۵۰ م. به آن سرزمین سفر کرد. در این سفر سلسله گفتارهایى را تحت عنوان «بين العالم وجزيرة العرب» در رادیو سعودى ایراد نمود و از آن پس نیز بارها با هدف نشر فرهنگ اسلامى به آن دیار مسافرت کرد.
امام ندوى/در سال ۱۹۵۱ م. به کشور مصر و سرزمینهاى سودان، سوریه، بیت المقدس، اردن و عمان مسافرت کرد و شش ماه در مصر اقامت گزید. وى در این سفر با طلاب حوزههاى علمى، جوانان و تحصیل کردگان دانشگاهى، مستقیما در تماس بود و مقالات متعددى در مجلات کثیرالانتشار عربى زبان، منتشر کرد و در این سفر از فلسطین و بیتالمقدس و مسجد اقصى نیز دیدن کرد.
در سال ۱۹۵۵ م. به شام (سوریه)، لبنان و ترکیه سفر کرد و در رادیو سوریه نیز سخنانى ایراد نمود. همچنین در سال ۱۹۶۱ م. به هنگام مسافرت به کویت، پیامى تحت عنوان «اسمعى يا زهرة الصحراء»، خطاب به ملت و مسؤولان آن کشور از طریق رادیو انتشار داد.
امام در سالهاى ۱۹۶۳ م. و ۱۹۶۴ م. به اروپا و اسپانیا مسافرت نمود و نداى روح بخش اسلام را به گوش مردم اروپا و اسپانیا رسانید.
وى در سال ۱۹۷۳ م. در رأس یک هیأت بلند پایه به منظور آگاهى از اوضاع مسلمانان، به شش کشور خاورمیانه (افغانستان، ایران، لبنان، اردن، سوریه و عراق) سفر خود را آغاز نمود و در سال ۱۹۷۴ م. از سوى «رابطة العالم» و بنا به دعوت حاکم شارجه به دبى، شارجه و ابوظبى مسافرت نمود.
در سال ۱۹۷۶ م. فدراسیون دانشگاههاى اسلامى «رابطة الجامعات الإسلامية»، جلسهى خود را در رباط، پایتخت مراکش برگزار نمود. امام ندوى/که عضو این فدراسیون بود بنا به دعوت آن و همچنین بنا به دعوت قبلى ملک حسن دوم، پادشاه مراکش، به رباط سفر کرد.
سید در سال ۱۹۷۷ م. از سوى سازمان اسلامى(M.S.A) به آمریکا دعوت شد که در این سفر از تمام ایالتهاى آمریکا دیدن نمود و در پنج دانشگاه معروف آنجا سخنانى ایراد کرد. مجموعهى این سخنرانىها در کتابى به نام «أحادیث صريحة فى أمریکا» جمعآورى شده است.
علامه ندوى در سال ۱۴۰۰ هـ. ق. / ۱۹۷۹ م. بار دیگر به مکهى مکرمه دعوت شد، تا در کنفرانس وزیرانِ کشورهاى اسلامى شرکت جوید. همچنین در همین سال از سوى حکومت قطر براى شرکت در کنفرانس جهانى سیره که استاد، عضو شوراى اجرایى و کمیتهى انتخابى آن بود، به کشور «قطر» دعوت شد و در آن کنفرانس شرکت کرد. سپس در سال ۱۴۰۲ هـ. ق. به منظور شرکت در کنفرانس دیگرى تحت عنوان «ملتقى الفکر الإسلامى» به کشور الجزایر مسافرت نمود. همچنین در سال ۱۴۰۴ هـ. ق. /۱۹۸۴ م. به کشور یمَن سفر کرد و با مقامات دولتى و مذهبى آنجا ملاقات نمود و طى این سفر سخنرانىهایى در دانشگاه صنعا و دانشکدهی خلبانى (= فاکولتهی هوانوردی)، ایراد کرد و از مشکلات جهان اسلام سخن به میان آورد.
امام ندوى در یمَن مورد استقبال گرم قشرهاى مختلف مردم قرار گرفت و سرود استقبالیهاى توسط جوانان به اجرا درآمد که مضمون آن چنین بود: «قدم ابوالحسن بر سر و دیدگان ما باد!» «يا مرحبا بأبى الحسن يمشى على الرؤوس والمقل» و در همین سال در جلسهى ادیبان و محققان و دانشوران در کشور بنگلادش شرکت کرد.
با داشتن مسؤولیتهاى اجتماعى و دینى امام ندوى/همواره از قبول و احراز پستهاى دولتى اجتناب مىنمود، ولى مسؤولیتهاى مذهبى و اجتماعىِ فراوانى را به عهده داشت که از جمله آنها مىتوان به موارد زیر اشاره نمود:
امام در سال ۱۹۵۷ م. به عضویت مجمع علمى دمشق انتخاب شد. در سال ۱۹۶۲ م. به عضویت شوراى دار العلوم دیوبند برگزیده شد و در همین سال به عضویت شوراى هیأت مؤسسان سازمان جهانى «رابطة العالم الإسلامى» مکه و نایب رئیسى آن و نیز به عضویت شوراى دانشگاه اسلامى مدینهى منوره برگزیده شد. ایشان همچنین ریاست ندوة العلماء و ریاست شوراى اجرایى مرکز تحقیقات اسلامى ژنو را به عهده داشت. در سال ۱۹۸۳ م. براى نخستین بار در دانشگاه آکسفورد، بزرگترین دانشگاه بریتانیا و معروفترین دانشگاه دنیا اقدام به تأسیس مرکز اسلامى نمود و تا آخر عمرش مسؤولیت این مرکز را به عهده داشت. وى همچنین عضو ادارهى علمى و تحقیقى موسسهى «آلالبیت» در شرق اردن بود.
امام ندوى مسؤولیتهاى متعددى در اکناف جهان، در جهت خدمت به اسلام و مسلمانان بر دوش گرفته بود. به گفتهى مولانا عبدالماجد دریابادى: این به جاى خود شاهکار محسوب مىشود که کسى بتواند فهرستى دقیق از مسؤولیتهاى وى را تهیه کند.