۵- باب: عِتْقِ المُشْرِكِ
باب [۵]: آزاد کردن مشرک
۱۱۴۴: عَنْ حَكِيمَ بْنَ حِزَامٍ س: أَنَّهُ أَعْتَقَ فِي الجَاهِلِيَّةِ مِائَةَ رَقَبَةٍ، وَحَمَلَ عَلَى مِائَةِ بَعِيرٍ، فَلَمَّا أَسْلَمَ حَمَلَ عَلَى مِائَةِ بَعِيرٍ، وَأَعْتَقَ مِائَةَ رَقَبَةٍ، قَالَ: فَسَأَلْتُ رَسُولَ اللَّهِ ج، فَقُلْتُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، وَذَكَرَ الحَديث وقَدْ تَقَدَّ في الزَّكاةِ [رواه البخاری: ۲۵۳۸، وانظر حديث رقم: ۱۴۳۶].
۱۱۴۴- از حکم بن حزامسروایت است که وی در جاهلیت صد غلام را آزاد ساخته بود، و بار صد شتر را صدقه داده بود، و چون مسلمان شد باز صد شتر بار را صدقه کرد، و صد غلام را آزاد نمود، حکیمسگفت که: از پیامبر خدا جپرسیدم، [وبقیۀ حدیث قبلاً در باب زکات گذشت] [۱۶].
[۱۶] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) این صد غلامی را که حکیم در اسلام آزاد کرده بود، و صد شتر باری را که صدقه داده بود، در وقت حج بود، در روایت آمده است که چون حکیم به حج رفت، با وی صد شتر بار، و صد غلام بود، که بر گردن‌های آن‌ها طوق نقره بود، در روز عید شترها را (نحر) کرد، و غلام‌ها را آزاد ساخت. ۲) بقیۀ این حدیث که در باب زکات گذشت، چنین است که از پیامبر خدا جپرسیدم: آیا از این چیزهای که در جاهلیت به قصد تقرب صدقه داده بودم برایم ثواب است؟ پیامبر خدا جفرمودند: «با ثواب کارهای نیک گذشته‌ات مسلمان شدی»، ثواب آن کارهای نیک برایت می‌رسد، و از این حدیث چنین دانسته می‌شود که: اگر کسی در حال کفر، عمل نیکی را از قبیل آزاد ساختن غلامان، صدقه دادن، دست گیری از فقراء و امثال این‌ها انجام داده باشد، در صورتی که ایمان بیاورد، از تمام آن کار های نیک برایش ثواب داده می‌شود.