فیض الباری شرح مختصر صحیح البخاری- جلد چهارم

۱۱- باب: قَوْلِ الله تَعَالَى:﴿وَإِنَّ يُونُسَ لَمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ... وَهُوَ مُلِيمٞ﴾
باب [۱۱]: این قول خداند متعال: ﴿و به تحقیق که یونس از جملۀ مرسلین بود...﴾

۱۴۲۶- عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ ب، عَنِ النَّبِيِّ ج، قَالَ: «مَا يَنْبَغِي لِعَبْدٍ أَنْ يَقُولَ إِنِّي خَيْرٌ مِنْ يُونُسَ بْنِ مَتَّى وَنَسَبَهُ إِلَى أَبِيهِ» [رواه البخاری: ۳۴۱۳].

۱۴۲۶- از ابن عباسباز پیامبر خدا جروایت است که فرمودند: «برای کسی مناسب نیست که بگوید: من [یعنی: محمد ج]از یونس بن متی بهترم»، و او را به پدرش نسبت دادند [۳۵۵].

[۳۵۵] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) این سخن پیامبر خدا جکه: نباید کسی مرا از یونس بن متی بهتر بداند، روی تواضع بود، و یا در وقتی این سخن را گفتند که هنوز برای‌شان وحی نشده بود که سید البشر هستنى، ورنه فضیلت‌شان بر همۀ بشر ثابت است، خود پیامبر خدا جمی‌فرمایند «من در روز قیامت سردار اولاد آدم هستم»، و یا شاید معنی حدیث چنین باشد که با وجود ثبوت فضیلت، نباید کسی بگوید که پیامبر اسلام از فلان پیامبر بهتر است وبر وی فضیلت دارد، یعنی: ولو آنکه در واقع چنین فضیلتی وجود دارد، ولی نباید آن را ذکر نمود، والله تعالی أعلم. ۲) در اخیر حدیث نبوی شریف آمده است که: و او را [یعنی: یونس÷را] به پدرش نسبت دادند، یعنی: گفتند که: یونس بن متی، و این رد واضح و صریح بر کسانی است که می‌گویند: (متی) نام مادر یونس÷است.