فیض الباری شرح مختصر صحیح البخاری- جلد چهارم

۶٧- باب: الأسَارَى فِي السَّلاَسِلِ
باب [۶٧]: اسیران در بند

۱۲٩۱- عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ س، عَنِ النَّبِيِّ ج، قَالَ: «عَجِبَ اللَّهُ مِنْ قَوْمٍ يَدْخُلُونَ الجَنَّةَ فِي السَّلاَسِلِ» [رواه البخاری: ۳٠۱٠].

۱۲٩۱- از ابوهریرهساز پیامبر خدا جروایت است که فرمودند: «خداوند از حال مردمی تعجب می‌کند [بلا کیف] که با غل زنجیر به بهشت می‌روند» [۲۱۱].

[۲۱۱] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) بعضی از علماء می‌گویند که: مراد از تعجب و از هرچیز دیگری که نسبت آن به خداوند متعال محال است، لازم آن چیز است نه خود آن چیز، مثلا مراد از تعجب، رضایت و ثواب دادن است، و عدۀ دیگری می‌گویند: که مراد از هر چیزی که خدا و یا رسولش به خدا نسبت داده باشد، حقیقت همان چیز است، ولی کیفیت آن مجهول است، برای تفصیل بیشتر به مقدمه مراجعه شود. ۲) گویند: مراد از کسانی که با غل و زنجیر داخل بهشت می‌شوند، مسلمانانی هستند که اسیر کفار می‌شوند، و در حال اسارت به قتل رسیده و یا می‌میرند، و در قیامت به همان شکل حشر می‌گردند، و به همان شکل داخل بهشت می‌شوند، و عدۀ دیگری می‌گویند که مراد از این اشخاص کفاری هستند که اسیر مسلمانان می‌شوند، و در حالی که در بند مسلمانان هستند، به اسلام داخل می‌شوند، و چون مسلمان شدن مستوجب بهشت است، گویا که با غل و زنجیر خود به بهشت داخل شده‌اند، ولی تاویل اول به سیاق حدیث موافق‌تر به نظر می‌رسد، والله تعالی أعلم.