فیض الباری شرح مختصر صحیح البخاری- جلد چهارم

٧- باب:﴿أَمۡ كُنتُمۡ شُهَدَآءَ إِذۡ حَضَرَ يَعۡقُوبَ ٱلۡمَوۡتُ إِذۡ قَالَ لِبَنِيهِ﴾الآية
باب [٧]: ﴿آیا هنگامی که مرگ یعقوب فرار رسید و به اولاد خود گفت که...﴾

۱۴۲۲- وعَنْهُ س، عَنِ النَّبِيَّ جأَنَّهُ قالَ: (الْكَرِيم، ابْنُ الكَرِيمِ، ابْنِ الْكَرِيمِ، يُوسُفٍ بْنُ يَعْقُوبَ بْنِ إِسْحق بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَلَيْهِمُ السَّلاَمُ). [رواه البخاری: ۳۳۸۲].

۱۴۲۲- و از ابن عمرباز پیامبر خدا جروایت است که [دربارۀ یوسف÷]فرمودند: [که وی] «کریم، فرزند کریم، فرزند کریم، فرزند کریم، یوسف فرزند یعقوب، فرزند اسحاق، فرزند ابراهیم† است» [۳۵۱].

[۳۵۱] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) در روایتی آمده است که کسی از پیامبر خدا جپرسید سردار کیست؟ فرمودند: یوسف بن یعقوب÷، - زیرا وی از سه پشت پیامبر بود – آن شخص پرسید: در امت شما سردار کیست؟ فرمودند: «کسی که مالش حلال و سخاوتمند باشد» ۲) این سخن پیامبر خدا جکه فرمودند:
الكريم، ابن الكريم، ابن الكريم
يوسف بن اسحق بن إبراهيم
در غالب شعر آمده است، و این شعر منافات با این قول خداوند متعال که دربارۀ نبی خود محمدجفرموده است: ﴿وَمَا عَلَّمۡنَٰهُ ٱلشِّعۡرَ وَمَا يَنۢبَغِي لَه﴾[یس: ۶٩] ندارد، زیرا اول آنکه این کلام به طور اتفاقی و بدون قصد به وزن شعری آمده است، و دوم آنکه می‌شود که مراد از آیۀ کریمه این باشد که شعر را صنعت و پیشه‌اش قرار ندادیم، پس اینکه گاه گاهی شعر در کلام نبی کریم جدیده شود، با آیۀ کریمه مخالفتی ندارد.