۲۳- باب: فَضْلِ الطَّلِيعَةِ
باب [۲۳]: فضیلت اطلاع آوردن از دشمن
۱۲۳۳- عَنْ جَابِرٍ س، قَالَ: قَالَ النَّبِيُّ ج: «مَنْ يَأْتِينِي بِخَبَرِ القَوْمِ يَوْمَ الأَحْزَابِ؟» قَالَ الزُّبَيْرُ: أَنَا، ثُمَّ قَالَ: «مَنْ يَأْتِينِي بِخَبَرِ القَوْمِ؟» ، قَالَ الزُّبَيْرُ: أَنَا، فَقَالَ النَّبِيُّ ج: «إِنَّ لِكُلِّ نَبِيٍّ حَوَارِيًّا وَحَوَارِيَّ الزُّبَيْرُ» [رواه البخاری: ۲۸۴۶].
۱۲۳۳- از جابرسروایت است که گفت: پیامبر خدا جدر غزوۀ احزاب فرمودند [۱۴۵]: «کیست که خبر قوم را برایم بیاورد»؟
زُبیرسگفت: من.
باز فرمودند: «کیست که خبر قوم را برایم بیاورد»؟
زُبیرسگفت: من.
پیامبر خدا جفرمودند: «برای هر پیامبری یاوری است، و یاور من، زبیر است» [۱۴۶].
[۱۴۵] غزوۀ احزاب همان غزوۀ خندق است، و از این جهت آن را غزوۀ احزاب می‌گویند که همۀ احزاب کفار در جنگ با مسلمانان با یکدیگر همدست شده بودند. [۱۴۶] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) مراد از (قوم): یهود بنی قریظه است که در مدینه سکونت داشتند، و هم پیمان مسلمانان بودند، در این روز برای پیامبر خدا جخبر رسید که یهود بنی قریظه نقض عهد کرده و به صف کفار دیگر پیوسته‌اند، از این جهت خواستند تا کسی برود، و ببیند که اساس این خبر چگونه است، واقعیت دارد یا خیر؟ ۲) مشهور آن است که آورندۀ خبر، حذیفه بن یمانسبود، ولی علماء گفته‌اند: کسی که خبر نقض عهد یهود بنی قریظه را آورد، زبیرسبود، زیرا بعد از اینکه کفار چندین روز مدینه را محاصره نمودند و به نتیجۀ نرسیدند، بین آن‌ها اختلاف پیدا شد، و هر گروه از گروه دیگر به هراس افتادند، و خداوند باد شدید و سردی را بر آن‌ها فرستاد، تا جایی که خیمه‌های آن‌ها را از جای کند، در این وقت تصمیم به فرار گرفتند، و کسی که خبر این فرار را برای پیامبر خدا جآورد، حذیفه بن یمانسبود.