صحیح بخاری به روایتی دیگر - احادیث شاگردان امام ابوحنيفه و روایات علمای احناف در صحیح بخاری

فهرست کتاب

تعداد روایات صحیح بخاری:

تعداد روایات صحیح بخاری:

در مورد تعداد روایات صحیح بخاری بین دانشمندان اختلاف نظر وجود دارد، ابن خلدون در مقدمه‌ی خود تعداد روایات این کتاب را ۹۲۰۰حدیث دانسته که از این تعداد ۳۰۰۰حدیث آن تکراری است. به نظر می‌رسد که در رقم یاد شده لفظ «تسعة» تصحیف از «سبعة» باشد که در این صورت باز رقم دقیق نخواهد بود، زیرا ابن صلاح درکتاب خود تعداد روایات صحیح بخاری را ۷۲۷۵ حدیث دانسته که این رقم با حذف مکررات به ۴۰۰۰ حدیث تقلیل پیدا می‌کند. ابن حجر عسقلانی روایات مسند بخاری را با در نظر گرفتن احادیث تکراری ۷۳۹۷ و ب حذف مکررات ۲۶۰۲حدیث اعلام کرده است. علاوه بر آن در صحیح بخاری تعداد ۱۳۴۱ حدیث معلّق و ۳۴۴ حدیث به صورت متابع وارد شده که در مجموع، رقم ۹۰۸۲ را تشکیل می‌دهد. اما این تعداد غیر از آراء صحابه و تابعین است که در اصطلاح به آن موقوفات و مقطوعات گویند. شمارش ابن حجر در مقایسه با آمار دیگران به واقعیت تعداد روایات صحیح بخاری نزدیک‌تر است؛ اما به گفته‌ی برخی از محققان، دقیق‌ترین شمارش احادیث صحیح بخاری در عصر حاضر از سوی محمد فؤاد عبدالباقی صورت گرفته است و بنا به شمارش این دانشمند تعداد روایات کتاب بخاری – غیر از تعلیقات، متابعات، احادیث موقوفه و مقطوعه – ۷۵۶۳ حدیث و با حذف مکررات ۲۶۰۷ حدیث است. آنچه در این شمارشها مبهم است، روشن نبودن معیار دقیق در امر شمارش است. به همین جهت، در یکی از جدیدترین چاپهای صحیح بخاری که در آن روایات شمارش مسلسل خورده است، در مجموع ۹ جلدی کتاب تنها ۷۰۷۷ حدیث مسند وجود دارد.