فصل دوم اکنون ما به جنگ آنها می‌رویم و آنان به جنگ ما نخواهند آمد [۷۶۴]
پیامبر اکرم جهیچ گاه از نیروهایی که با قریش علیه مسلمانان وارد جنگ می‌گردیدند، غافل نبود. و بعد از غزوۀ خندق آشکارا اعلام کرد که گام بعدی، جنگ با قریش است؛ زیرا اوضاع به نفع مسلمانان تغییر یافته بود و آنها بیش از پیش آمادۀ نبرد و جهاد بودند. بنابراین، پیامبر اکرم جدر صدد گسترش قلمرو اسلام، به قبایل اطراف مدینه بر آمد. زیرا این مسئله او را در جنگی که با قریش در پیش داشت، کمک می‌کرد؛ به گونه‌ای که در طول سال (ششم ه‍جری) دو غزوه و چهارده سریه به مناطق مختلف فرستاد که هدف این حرکت‌ها و مانورها، تضعیف توان رزمی قریش بود؛ چرا که با گسترش نفوذ اسلام، دایرۀ محاصرۀ قریش تنگ‌تر می‌شد و در این صورت هم پیمانان خود را از دست می‌داد [۷۶۵].
موفقیتی که پیامبر اکرم جو یارانش در غزوۀ احزاب و بنی قریظه کسب نموده، موجب گردید که آنان استفاده مطلوب را در برنامه‌ریزی علیه دشمنانشان بنمایند؛ چنانکه دایرۀ تحریم اقتصادی قریش را تنگ‌تر نمودند و دسته‌های زیادی را جهت تعقیب قبایلی که در احزاب شرکت داشتند یا به داعیان خیانت کردند و یا دشمنی خود را با اسلام اعلام نموده بودند، اعزام کردند.
تحرکات نظامی اسلام در این دوره این گونه بود:
[۷۶۴] صحیح البخاری، باب المغازی، ج ۵، ص ۵۸ شماره ۴۱۱. [۷۶۵] دراسات فی عهد النبوة، شجاع، ص ۱۳۹.