صلح حدیبیه، سرآغاز گسترش اسلام
صلح حدیبیه، زمینۀ گسترش سلام را فراهم ساخت به‌گونه‌ای که علاوه بر شبه‌جزیره عربستان، سرزمین‌های منتهی به آن را نیز در برگرفت و پیامبر اکرم جپس از صلح با قریش و تسلیم ساختن یهودیان شمال حجاز در خیبر، وادی قری، تیما و فدک از هیچ کوششی برای صدور اسلام به آن سوی مرزهای حجاز دریغ نورزید که می‌توان روابط دیپلماسی و ارسال پیام، به پادشاهان و امرای مناطق دیگر را دلیل این امر دانست و این تحول، نقطۀ عطفی در تاریخ عرب و اسلام محسوب می‌گردید؛ زیرا پیامبر اکرم جنمی‌خواست فقط عربها را زیر پرچم اسلام گرد بیاورد؛ بلکه می‌خواست آنان را بعد از اینکه به دین الهی گرویدند و صاحب رسالت آسمانی شدند، به عنوان پرچمداران دعوت اسلامی به سوی تمامی جهانیان بفرستد [۱۰۵۶].
از شیوۀ عمل پیامبر اکرم جدر دعوت سران و پادشاهان به اسلوب و وسایل دعوت این قشر، پی می‌بریم؛ چنانکه آن حضرت با نامه‌نگاری آنان را به سوی اسلام فراخواند و این شیوه پیامدهای مطلوب و مؤثری داشت؛ چراکه برخی از سران دولتها و پادشاهان، اسلام را می‌پذیرفتند و مسلمان می‌شدند و عده‌ای اظهار علاقه و دوستی می‌نمودند و موضعگیری برخی دیگر نیز در قبال اسلام و دولت اسلامی مدینه، مشخص می‌شد و دولت اسلامی از خلال عکس‌العمل‌های مختلف سران پادشاهان در مقابل نامه‌ها، توانست عملکرد سیاسی و نظامی خود را به صورت شفاف و ممتازی اتخاذ نماید [۱۰۵۷].
[۱۰۵۶] السفارات النبویة، د. محمد عقیلی، ص ۱۵. [۱۰۵۷] الحلاقات الخارجیة الدولة الاسلامیة، د. سعید الهجر، ص ۱۱۲.