اهداف خطبۀ فوق
۱- تشویق به جدیت و نشاط در میدان جهاد.
۲- تشویق به صبر هنگام مبارزه با دشمن.
۳- بیان میزان زشتی اختلاف و درگیری.
شیوه و روش پیامبر اکرم جبیانگر این موضوع است که پیروزی، در گرو لشکر بزرگ و امکانات پیشرفتۀ نظامی نیست؛ بلکه پیروزی پستاورد زحمات مردان بزرگی است که مرگ را بر زندگی ترجیح میدهند و باید این وضعیت و این حالت را برای افراد با موعظه و غرس روحیه شهادت به وجود آورد.
رسول خدا جموقعیت استراتژی کوه احد را غنیمت شمرد و سپاه اسلام را به دامنه آن هدایت کرد تا پشت سپاه به سوی کوه باشد و پنجاه نفر از تیراندازان ماهر را بر کوهی در مقابل کوه احد قرار داد تا از دشمن، امکان محاصره نمودن لشکر اسلام را سلب نماید و به تیراندازان فرمود: «حتی اگر دیدید که پرندگان لاشخور به خوردن لاشههای ما پرداختهاند و یا اینکه دشمن را شکست داده و برآنها مسلط شدهایم، از جای خود تکان نخورید. مگر اینکه من کسی را دنبال شما فرستاده باشم» [۲۰۶]. و به آنها دستور داد تا سوارکاران دشمن را هدف تیر قرار بدهند و نگذارند از پشت به سپاه اسلام حمله بکنند. و فرمود: بارالها! تو را بر اینها گواه میگیرم.
مسلمانان بر تپهها تسلط یافتند و دره را برای سپاه مکه بازگذاشتند. و دشمن پشت به مدینه و رو به احد در مقابل مسلمانان قرار گرفت.
[۲۰۶] البخاری فی مغازی، باب غزوه احد، شماره ۴۰۴۳.