فصل اول مرحله‌ی قبل از معرکه
به مسلمانان خبر رسید که کاروان تجارتی قریش با اموال هنگفتی و به سرپرستی ابوسفیان با سی الی چهل نفر نگهبان در حال گذر است. رسول خدا جفردی به نام بسبس بن عمرو را جهت پیگیری اخبار کاروان فرستاد. هنگامی که بسبس خبر دقیق کاروان را آورد، رسول خدا به صحابه دستور آمادگی داد و فرمود: این کاروان قریش است و اموال ایشان در آن می‌باشد بسوی آن حرکت کنید شاید خداوند آنها را نصیب شما بگرداند [۱].
رسول خدا در دوازدهم رمضان سال دوم هجری به قصد تعرض به کاروان تجارتی قریش که اموال مغصوبه‌ی زیادی از مسلمانان مهاجر نیز در آن وجود داشت مدینه را ترک کرد.
رسول اکرم، عبدالله بن ام مکتوم را بعنوان پیش نماز تعیین کرد و هنگامی که در محلی به نام روحاء رسید، ابولبا را به عنوان جانشین خود به مدینه فرستاد [۲].
رسول خدا جپیشاپیش دو تن از یاران خود را بسوی بدر فرستاد تا اخبار دقیق تری از دشمن بدست آورد. منابع مورد اعتماد پیرامون تعداد سپاه اسلام در جنگ بدر، اختلاف نظر دارند. بنابر روایت‌های مختلف ۳۱۳ یا ۳۴۰ یا ۳۱۹ نفر رسول خدا را همراهی می‌کردند. ناگفته پیدا است که آنها انتظار نداشتند بجای کاروان تجارتی قریش، با لشکری مجهز که تعداد جنگجویان‌اش بیش از هزار نفر با دویست اسب و دیگر ساز و برگ نظامی بود، روبرو خواهند شد. در صورتی که مسلمانان فقط دو اسب و هفتاد شتر داشتند [۳].
[۱] سیره ابن هشام (۲/۶۱). [۲] البدایة والنهایة (۳/۲۶۰) و مستدرک حاکم (۳/۶۳۲). [۳] المسند (۱/۴۱۱)، مجمع الزوائد و جوامع السیر.