الگوی هدایت - تحلیل وقایع زندگی و سیرت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم - جلد دوم

تقسیم غنایم و مسلمان شدن ریحانه بنت عمرو

۱- یاران پیامبر اکرم جبه جمع‌‌آوری اموال به دست آمده از بنی قریظه پرداختند این اموال عبارت بود از: حدود هزار و پانصد شمشیر، دو هزار نیزه، سیصد زره، هزار و پانصد کمان و تعداد زیادی گوسفند و شتر و اسباب خانه و ظروف بی‌شماری. اموال منقوله مانند: سلاح و وسایل و غیره درمیان مجاهدان تقسیم گردید. یک پنجم غنایم حق خدا و رسولش جبود و بقیه درمیان آنان بدین صورت توزیع شد که به اسب سوار سه سهم و به بقیه یک سهم داده شد.

مقدار زیادی شراب نیز از بنی قریظه بدست آمد که مسلمانان آنها را بیرون ریختند و کسی از آنها استفاده ننمود و سهم کسانی که در این غزوه شهید شده بودند به وارثان آنها تعلق گرفت و برخی از زنانی که در غزوه به نوعی شرکت داشتند همانند حفیه ام‌‌عماره، ام‌‌سلیط، ام‌‌علاء ‌‌سیمرا و ... نیز، به گونه‌ای از غنایم برخوردار گردیدند [۷۲۱].

زمین‌های به جا مانده از بنی قریظه فقط به مهاجران اختصاص داده شد که زمین‌های انصار را که تا کنون در دست آنها بوده است و از محصولات آن استفاده می‌نمودند، به صاحبشان برگردانند [۷۲۲].

خداوند در این مورد می‌فرماید:

﴿وَأَوۡرَثَكُمۡ أَرۡضَهُمۡ وَدِيَٰرَهُمۡ وَأَمۡوَٰلَهُمۡ وَأَرۡضٗا لَّمۡ تَطَ‍ُٔوهَاۚ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٗا٢٧﴾[الأحزاب: ۲۷].

«و زمین‌ها و دیار و اموال آنها را به شما داد و زمین را که هنوز پا در آن نگذاشته‌اید و خدا بر هر چیزی قادر است».

استاد دروزه در مورد ﴿أَرۡضٗا لَّمۡ تَطَ‍ُٔوهَا﴾می‌گوید: مفسران گفته‌اند: این آیه به فتح خیبر مژده می‌داد و مسلمانان را به زمین‌های دیگری که در تصرف آنان خواهد آمد، نوید می‌داد اما معنای اصلی آیه این است که مراد، آن بخش از زمین‌های بنی قریظه است که مقداری از خانه‌های آنان فاصله داشت و مسلمانان تا آنجا نرسیدند و بدون جنگ و محاصره، آنها را بدست آوردند [۷۲۳].

همچنین پیامبر اکرم جبرخی از زنان و کودکان یهودیان را که جزو خُمس متعلق به ایشان بودند، به سعد بن عباده سدادند تا آنها را به شام ببرد و بفروشد و با پول بدست آمده از قیمت آنان، سلاح و شمشیر بخرد تا در جنگ علیه دشمنانشان از آنها استفاده نمایند؛ همچنین سعد بن زید را با تعدادی اسیر به نجد فرستاد تا با فروختن آنها، اسلحه فراهم کند [۷۲۴].

مسلمان شدن ریحانه.

ریحانه دختر عمروبن خنافه یکی اززنانی بود که در غزوه بنی‌قریظه به اسارت در آمد. پیامبر اکرم جخواست بعد از اینکه او مسلمان شود با ایشان ازدواج نماید، اما در ابتدا ریحانه متردد شد و مدتی بر دین خود ماند تا اینکه خداوند شرایط را مهیا نمود و مسلمان گردید. آن گاه پیامبر اکرم جاو را به خانۀ ام‌منذر فرستاد تا ایام قاعدگی خود را در آنجا سپری نماید. بعد از اتمام این مدت، پیامبر اکرم جنزد او رفت و گفت: اگر دوست داری تو را آزاد می‌کنم و با تو ازدواج می‌نمایم یا اینکه باید همچنان به عنوان کنیز نزد من باقی بمانی. ریحانه اظهار داشت که دوست دارد به عنوان کنیز تحت سرپرستی پیامبر اکرم جبماند [۷۲۵].

[۷۲۱] الیهود فی السنة المطهره ج ۱، ص ۳۷۵. [۷۲۲] الصراع الیهود، ج ۲، ص ۹۸. [۷۲۳] سیرة الرسول، عزه‌دروزه ج ۲، ص ۲۰۲. [۷۲۴] الصراع مع الیهود، ج ۲، ص ۹۸. [۷۲۵] همان، ص ۹۹.