پیامبر صو دعوت نمودن ابوالحیسم و جوانانى از بنى عبدالاشهل
ابونعیم از محمود بن لبید که از بنى عبدالاشهل است روایت نموده، که گفت: چون ابوالحیسم انس بن رافع [۱۲۷]به مکه آمد - جوانانى از بنى عبدالاشهل که در میان آنها ایاس ابن معاذ نیز بود او را همراهى مىکردند، تا از قریش بر ضد خزرجیان پیمانى به دست آورند - پیامبر صاز آمدن آنها اطلّاع یافت، نزدشان آمد و با آنها نشسته و به آنان فرمود: «آیا چیز بهترى از آنچه دنبال آن آمدهاید، نمىخواهید؟» آنها پرسیدند: آن چیست؟ پیامبر خدا صگفت: «من پیامبر خدا هستم، خداوند مرا براى بندگان فرستاده است، آنها را به‌سوى خداوند فرا مىخوانم، تا خداوند را عبادت نموده، و چیزى را برایش شریک نیاورند، و او برایم کتاب نازل نموده است». سپس اسلام را براى آنها بیان و قرآن را براى‌شان تلاوت نمود. آن گاه ایاس بن معاذ - که نوجوانى بود - گفت: اى قوم، به خدا سوگند، این براىتان از چیزى که دنبال آن آمدهاید، بهتر و نیکوتر است. ابوالحیسم انس بن رافع، مشتى از سنگریزههاى بطحاء را [۱۲۸]گرفته و در روى ایاس بن معاذ زده گفت: این حرفها را کنار گذار، سوگند به جانم، براى چیزى غیر از این آمدهایم. ایاس ساکت شد، و پیامبر خدا صاز میان‌شان برخاست، و آنها به مدینه برگشتند. طولى نکشید که جنگ «بُعاث» میان اوس و خزرج اتفاق افتاد. بعد از آن ایاس بن معاذ جز اندکى درنگ ننموده بود که وفات کرد. محمود بن لبید مىگوید: آن عده از قومم که در وقت وفات وى نزدش حضور داشتند، به من گفتند: آنها از وى مىشنیدند که «لا إله إلا الله» را با خود مکرّراً زمزمه می‌نمود، و تا لحظه وفاتش الله اکبر، و سبحانالله مىگفت، و در این تردیدى نداشتند که وى مسلمان در گذشته است، چون اسلام را در همان مجلس هنگامى که از پیامبر صآن چیزها را شنید درک نموده بود [۱۲۹]. این چنین در کنز العمال (۱۱/۷) آمده و این را احمد و طبرانى نیز روایت نمودهاند رجال آن، چنان که هیثمى (۳۶/۶) مىگوید: ثقهاند. و این را همچنین ابن اسحاق در مغازى از محمود بن لبید همانند این روایت کرده، و گروهى آن را از ابن اسحاق روایت نمودهاند، و این حدیث چنان که در الاصابه (۹۱/۱) آمده، از جمله احادیث صحیح وى مىباشد.
[۱۲۷] در (المجمع) آمده: ابوالحیسر انس بن نافع، صحیح هم همین است و این در اکثر مراجع آمده است. [۱۲۸] سیل گاهى بزرگ و وسیع در مکه است. [۱۲۹] صحیح. احمد (۵/۴۲۷) و طبرانی در «الکبیر» (۸۰۵) و بیهقی در «الدلائل» (۲/۴۲۰-۴۲۱) و حاکم (۳/۱۸۰-۱۸۱) حاکم آن را به شرط مسلم صحیح دانسته است. ذهبی در ادامه درمورد این سخن حاکم می‌گوید: «بلکه مرسل است» وی همچنین می‌گوید: محمود بن لبید از صغار صحابه است؛ بر این اساس حدیث صحیح است.