حیات صحابه – جلد اول

بيعت بر جهاد

بخارى (ص ۳۹۷) از انس سروایت نموده، که گفت: رسول خدا صبه‌سوى خندق بیرون آمد، متوجّه شد که مهاجرین و انصار در یک صبحگاه سرد مشغول حفر (خندق)‌اند. و برده‌هایی هم براى خود نداشتند که این کار را براى آنها انجام مى‏دادند، هنگامى که پیامبر خدا صخستگى و گرسنگى مستولى بر آنان را مشاهده نمود، چنین فرمود:

اَلّلهُمَّ اِنَّ الْعَيْشَ عَيْشَ الآخِرَة
فَاغْفِرِ الْاَنْصَارَ وَالْـمَهَاجِرَة

ترجمه: «بار خدایا، زندگى، زندگى آخرت است، بنابراین تو انصار و مهاجر را مغفرت نما».

آنها در پاسخ براى پیامبر صگفتند:

نَحْنُ الَّذِيْنَ بَايَعُوا مُحَمَّداً
عَلَى الْجَهَادِ مَا بَقِيْنَا اَبَداً [۳۷۹]

ترجمه: «ما کسانى هستیم، که تا زنده و باقى هستیم، با محمّد بر جهاد بیعت نموده‏ایم».

این را همچنین مسلم و ترمذى چنان که، در جمع الفوائد (۵۱/۲) آمده روایت کرده‏اند و حدیث مجاشع سقبلا گذشت: پرسیدم: پس با ما چه بیعت مى‏کنى؟ فرمود: «بر اسلام و جهاد» [۳۸۰]. و حدیث بشیربن خصاصیه قبلا گذشت: «اى بشیر، نه صدقه و نه جهاد!! پس با چه داخل جنت مى‏شوى؟» گفتم: اى رسول خدا [۳۸۱]، دستت را دراز کن که همراهت بیعت کنم، آن گاه دست خود را پیش آورد ومن باوى بیعت نمودم [۳۸۲]. و حدیث یعلى بن منیه: گفتم: اى رسول خدا، با پدرم بر هجرت بیعت کن. گفت: «بلکه با وى بر جهاد بیعت مى‏کنم» [۳۸۳].

[۳۷۹] به روایت بخاری (۲۹۶۰) و مسلم (۱۸۰۵). [۳۸۰] متفق علیه. تخریج آن قبلا گذشت. [۳۸۱] اى رسول خدا» در اصل در این بخش از روایت که از (ص۳۳۷) نقل شده است موجود نمى‏باشد ولى در متن روایت و در عین همان صفحه موجود است، و شاید در اثر اشتباه باقى مانده باشد که ما آن را طبق اصلش از همان صفحه در این بخش افزودیم. م. [۳۸۲] ضعیف. قبلا گذشت. [۳۸۳] ضعیف. قبلا گذشت.