بیعت نمودن بزرگان، خردسالان، مردان و زنان بر شهادت در روز فتح
احمد از عبدالله بن عثمان بن خیثم روایت نموده، که محمّد بن اسود بن خلف به او خبر داد که: پدرش اسود سپیامر خدا صرا در روز فتح دید که با مردم بیعت مىنمود. میگوید: پیامبر صنزد کوه کوچکى [۳۴۲]که روى خود را به طرف آن [۳۴۳]گردانیده بود، نشست و با مردم بر اسلام و شهادت بیعت نمود. پرسیدم: شهادت چیست؟ گفت: محمّد بن اسود بن خلف به من خبر داد، که وى با ایشان بر ایمان به خدا و شهادت بر این که مبعودى جز خدا وجود ندارد، و محمّد بنده و رسول اوست، بیعت نمود. [۳۴۴]این چنین در البدایه (۳۱۸/۴) آمده، و افزوده است که: این را احمد به تنهایى خود روایت نموده. هیثمى (۳۷/۶) مىگوید: رجال وى ثقهاند، ونزد بیهقى آمده: آن گاه مردم اعم از بزرگان، خردسالان، مردان و زنان نزدش آمدند و او با ایشان بر اسلام و شهادت بیعت نمود. این چنین در البدایه (۳۱۸/۴) آمده، و طبرانى این را به این سیاق در الکبیر و الصغیر چنان که در مجمع الزواید (۳۷/۶) آمده روایت کرده است، و همچنان بغوى، ابن السکن، حاکم و ابونعیم این را، چنان که در الکنز (۸۲/۱) آمده، روایت نمودهاند.
[۳۴۲] در سیرت حلبیه (۱۰۹/۱) آمده که: در روز فتح بر کوه صفا نشست، و با مردم بیعت مىنمود. [۳۴۳] در نص همینطور ذکر شده، و ضمیر ذکر شده بهسوى همین کوه کوچک یاد شده در نص برمىگردد، ویک احتمال دیگر وجود دارد، که این ضمیر به بیت الحرام اشاره داشته باشد، در این صورت چنین مىشود که: پیامبر صبر کوه صفا در حالى که روى خود را به طرف کعبه گردانیده بود، نشست. والله اعلم. م. [۳۴۴] ضعیف. حاکم (۳/۱۹۶) و احمد (۳/۴). در سند آن محمد بن الأسود بن خلف وجود دارد. ذهبی میگوید: وی و پدرش شناخته شده نیستند: «میزان الإعتدال» (۳/۴۸۵).