نزول حکم نماز
دربارۀ نزول حکم نماز، مقاتل بن سلیمان میگوید: خداوند در نخستین روزهای اسلام، دو رکعت در بامداد و دو رکعت در شامگاه فرض نمود، بدلیل این آیه:
﴿وَسَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّكَ بِٱلۡعَشِيِّ وَٱلۡإِبۡكَٰرِ ٥٥﴾[غافر: ۵۵].
یعنی: «و سپاس خدای را بگوی در شامگاه و در سپیده دم».
ابن حجر میگوید: پیامبر جیقیناً قبل از رفتن به معراج نماز میخوانده است و حتی یارانش هم نماز میخواندند، اما اختلاف در این است که آیا قبل از نمازهای پنجگانه، نماز دیگری فرض شده بود یا خیر؟ بعضی گفتهاند: یک نماز قبل از طلوع خورشید و یک نماز، پیش از غروب آفتاب، فرض شده بود.
حارث بن اسامه از ابن لهیعه با سند متصل از زید بن حارث روایت میکند که:
جبرئیل÷در همان روزهای اولیۀ وحی نزد رسول خدا جآمد و به او روش وضو را یاد داد؛ و چون وضو گرفتنش، تمام شد، مشت آبی برگرفت و به عورتش پاشید. ابن ماجه نیز حدیثی به همین معنا روایت کرده است. نظیر این روایت از براء بن عازب و ابن عباس نیز نقل شده و درحدیث ابن عباسسآمده است: این، از نخستین فرائض بود. [۱۱۸]
ابن هشام میگوید: هنگامی که وقت نماز فرا میرسید، پیامبر جو یارانش به درهای میرفتند و پنهانی نماز میگزاردند. یک بار ابوطالب، پیامبر جو علیسرا در حال نماز دید و در این باره با آن دو صحبت کرد و چون به بزرگی و اهمیت مسئله پی برد، آنها را به پایداری سفارش کرد. [۱۱٩]
[۱۱۸] مختصر سیره الرسول جاز شیخ عبدالله نجدی، ص ۸۸ [۱۱٩] سیرة ابن هشام (۱/۲۴٧).