از احد تا احزاب

حادثه غم انگیز احد تاثیر بدی بر شوکت مسلمانان گذاشت که در بدر بدست آورده بودند. بدین ترتیب از قدرت مسلمانان در دیدگان مردم کاسته شد و هراسی که از مجاهدان اسلام در دل کفار و مشرکان افتاده بود، رخت بر بست و مشکلات داخلی و خارجی مسلمانان افزایش یافت و انواع خطرات، از هر سو، مدینه را احاطه کرد و یهودیان و منافقان و صحرانشینان، دشمنی خودشان با اسلام و مسلمین و پیامبر جرا آشکار ساختند و در صدد برآمدند که از پشت به مسلمین خنجر بزنند و تصمیم گرفتند که مسلمانان را از بین ببرند و درخت جوان اسلام را ریشه کن کنند.

در کمتر از دو ماه پس از جنگ احد، بنی اسد آماده شدند که به مدینه حمله کنند و پس از این در ماه صفر سال چهارم هجری دو قبیله عضل و قاره دست به نیرنگی زدند که در نتیجه آن، ده نفر از بهترین یاران پیامبر جرا به شهادت رساندند و در همان ماه صفر بود که بنوعامر دست به دسیسه‌ای دیگر زدند که در نتیجه هفتاد نفر از یاران پیامبر جبه شهادت رسیدند؛ این حادثه غم انگیز، به جریان (بئر معونه) مشهور است. در طول این مدت بنونضیر نیز به صراحت نسبت به مسلمانان اظهار دشمنی کردند تا اینکه در ربیع الاول سال چهارم، دسیسه قتل پیامبر جرا طراحی کردند. بنی غطفان نیز چنان گستاخ شدند که درجمادی الاول سال چهارم هجری آهنگ حمله به مدینه را نمودند.

شوکتی که مسلمین در جنگ احد از دست داده بودند،‌آنان را از هر سو در معرض خطرات و تهدیدهای گوناگون قرار داده بود، ولی حکمت و بینش پیامبر ججهت امواج را تغییرداد تا هیبت و شوکت از دست رفته مسلمین را دوباره به آنان بازگرداند و به ایشان مجد و عظمت تازه‌ای ببخشد.

اولین اقدام عملی پیامبر جبرای این هدف این بود که دشمن را تا حمراء الاسد تعقیب کرد و بدین سان مقدار زیادی از این شوکت از دست رفته را به مسلمانان بازگرداند، بگونه‌ای که باری دیگر، یهودیان و منافقان، در هراس افتادند. سپس پیامبرجبه مانور‌های نظامی پیاپی دست زد که باعث شد هیبت مسلمین به آن‌ها بازگردد و بلکه بر مجد و شوکت آن‌ها افزوده شود.