چگونگی بیعت
پس از اینکه همۀ بندهای بیعت را پذیرفتند و چند بار از طرف شخصیتها مورد تأکید قرار گرفت، بیعت با مصافحه آغاز شد. جابرسپس از یادآوری حرفهای اسعدسمیگوید: گفتند: ای اسعد! دستت را دور کن که سوگند به خدا این بیعت را ترک نمیکنیم و نسبت به آن وفاداریم. [۲۴۸]
اینجا بود که اسعد میزان آمادگی قومش را برای فداشدن در این راه دانست و از آنان اطمینان حاصل کرد. اسعد، همان دعوتگر بزرگی است که با مصعب همکاری کرد و از این رو پیشاهنگ و رهبر دینی بیعت کنندگان بشمارمی رفت؛ وی، پیش از همه با رسول خدا بیعت کرد.
ابن اسحاق میگوید: بنو نجار مدعی هستند که اسعد بن زراره، اولین کسی بود که دست در دست رسول خدا جگذاشت.
ابن اسحاق میافزاید: بنی عبدالاشهل میگویند: ابوالهیثم بن تیهان اولین بیعت کننده بود و کعب بن مالک میگوید: براء بن معرور، نخستین کسی بود که بیعت کرد. [۲۴٩]
مؤلف میگوید: شاید آنها، صحبتهایی را که بین اینها و پیامبر رد و بدل شده، بیعت به حساب آوردهاند و گرنه به حسب ظاهر گویا اسعد بن زرارهسپیش از همه بیعت کرده است. (و الله اعلم).
از آن پس بیعت عمومی آغاز شد. جابرسمیگوید: یک نفر یک نفر بلند شدیم و آن حضرت جبا ما بیعت کرد و در مقابل، به ما وعده بهشت را داد. [۲۵۰]
اما بیعت آن دو زنی که در عقبه حضور داشتند، شفاهی و بدون مصافحه بود. رسول خدا جهرگز با هیچ زن بیگانهای مصافحه نکرده است. [۲۵۱]
[۲۴۸] مرجع سابق [۲۴٩] نگا: ابن هشام (۱/۴۴٧). [۲۵۰] مسند امام احمد. [۲۵۱] نگا: صحیح مسلم، باب:کیفیة بیعة النساء» (۲/۱۳۱).