فصل: [دربارهی مکروهات وضو]
برای شخص وضوگیرنده، [انجام] شش چیز مکروه میباشد که عبارتند از:
* اسراف و زیادهروی نمودن در استعمال آب وضو؛ [زیرا پیامبر ج به سعدس گفت: «مٰا هٰذَا السَّرَفُ يٰا سَعْدُ؟ فَقٰالَ: أَفِيْ الْوُضُوْءِ سَرَفٌ؟ قٰالَ: نَعَمْ وَاِنْ کُنْتَ عَليٰ نَهْرٍ جٰارٍ» (ابن ماجه و مسند احمد) ؛ «ای سعد! این اسراف و زیادهروی چیست؟ گفت: آیا در وضو هم اسراف تحقّق پیدا میکند؟ پیامبر ج فرمود: آری؛ اگر چه بر کنار جویبار روان باشی».]
* در وضو، کمتر از مقدار کافی، آب استعمال نمودن؛ [زیرا پیامبر ج میفرماید: «خَيْرُ الْاُمُوْرِ اَوْسَطُهٰا» (بیهقی در شعب الایمان، و ابونعیم در «حلية الاولياء»)؛ «بهترین امور، میانهرویترین آنهاست».]
* محکم زدن آب به صورت [به هنگام شستن صورت؛ زیرا پیامبر ج میفرماید: «اِنَّ اللهَ خَلَقَ وَجْهَ آدَمَ عَلَي صٌوْرَتِهِ؛ فَاِذٰا ضَرَبْتُمْ فَاتَّقُوا الْوَجْهَ» (مصنف عبدالرزاق)؛ «به راستی خداوند، آدم ج را بر صورت خویش، بیافرید؛ پس هرگاه زدید، از زدن به صورت بپرهیزید.»]
* سخن گفتن به [سخنانی که شبیه] سخنان مردم است؛ [زیرا چنین کاری، باعث مشغول شدن وی از دعاهای مأثورهی وضو میشود.]
* کمک خواستن و یاری گرفتن از غیر خود [در امر وضو]، بیآن که عذری [برای این کار] وجود داشته باشد. [ولی اگر چنانچه برای او عذری وجود داشت، پس باکی از کمک گرفتن و یاری خواستن از دیگری، در امر وضو نیست؛ زیرا عمرس میگوید: «رَأَيْتُ رَسُوْلَ اللهِ ج يَسْتَقِيْ مٰاءاً لِوُضُوْئِهِ؛ فَبٰادَرْتُ اَنْ اَسْقِيَ لَهُ فَقٰالَ: مَه يٰا عُمَرُ! فَاِنِّيْ لٰااُرِيْدُ اَنْ يُّعْيِنَنِيْ عَليٰ صَلٰاتِيْ اَحَدٌ» (مسند بزار و مسند ابویعلی)؛ «پیامبر ج را دیدم که آب برای وضوی خویش خواستند؛ من شتاب کردم تا آب را بر اعضاء و اندامهای وضوی ایشان بریزم. فرمودند: دست نگه دار ای عمر؛ زیرا من نمیخواهم کسی مرا در مورد نمازم، کمک نماید.»]
* سه بار مسح کشیدن سر؛ و هر بار هم، آب تازه و جدیدی را برای آن به کار گرفتن.