فصل: [پیرامون آداب و مکروهات غسل]
«آداب غسل»، به سان آداب وضو است؛ با این تفاوت که به هنگام غسل، رو به قبله نکند؛ زیرا فرد غسل کننده به هنگام غسل در اغلب اوقات، کشف عورت میکند و برهنه است؛ [بنابراین حرام است که انسان با کشف عورت و برهنگی کامل، در حضور دیگران غسل کند و خود را بشوید؛ و کسی که بدین عمل مبادرت کند، باید به فراخور حال او، تعزیر گردد؛ و سکوت حاضران بر این حال و او را به حال خود گذاشتن، حرام است و بر آنان واجب است که او را منکر گردند؛ اگر سکوت کنند، مرتکب گناه شدهاند؛ زیرا پیامبر ج میفرماید: «لَعَنَ اللهُ النّٰاظِرَ وَالْمَنْظُوْرَ»؛ «لعنت خدا، بر نگاهکننده و نگاهشده باد».
در خلوت، کشف عورت و برهنگی کامل جایز است؛ ولی باز، خود را پوشاندن بهتر است؛ چون شرم و حیاء از خداوند، سزاوارتر است؛ هرگاه مردی به حمام عمومی داخل شد، بر وی واجب است که از چیزهایی که برایش حلال نیست، چشم فروبندد و عورت خویش را از برهنگی مصون دارد آن هم در حضور کسانی که نظرشان به عورت وی حلال نیست.
قرطبی در تفسیر خود به هنگام تفسیر آیهی ﴿كِرَامٗا كَٰتِبِينَ١١ يَعۡلَمُونَ مَا تَفۡعَلُونَ١٢﴾[الانفطار: ۱۱-۱۲] روایت کرده است که: «اِنَّ الرَّجُلَ اِذٰا دَخَلَ الْحَمّٰامَ عٰارِياً لَعَنَهُ مَلَکٰاهُ»؛ «هرگاه مردی با برهنگی کامل و عورت کشف شده، داخل حمام شد، دو فرشتهای که بر او مأمور گشتهاند، او را نفرین و لعنت میکنند».
و به روایت حاکم از جابرس، پیامبر ج فرمود: «حَرٰامٌ عَلَي الرِّجٰالِ دُخُوْلُ الْحَمّٰامِ اِلّٰا بِمِئْزَرٍ»؛ «بر مردان، نارواست که بدون فوطه، وارد حمام شوند»؛ یعنی باید عورت خود را با فوطه، شورت و امثال آن بپوشانند.]
و آنچه در وضو، مکروه و ناخوشایند بود، در غسل نیز مکروه و ناپسند میباشد.