فصل: پیرامون آنچه که مقتدی از واجبات و غیر آن، پس از فراغت امام خویش از نماز انجام میدهد
[به تعبیری دیگر، این فصل در این مورد بحث میکند که: چه وقت مقتدی از پیشنماز خویش پیروی کند و چه وقت از وی پیروی و متابعت نکند]
اگر چنانچه پیشنماز، پیش از آن که مقتدی از خواندن التحیات فارغ شود، سلام داد، در آن صورت مقتدی [از وی پیروی ننماید، بلکه] التحيّات خویش را تکمیل نموده [و آنگاه سلام بدهد؛ و همچنین اگر چنانچه امام، قبل از آن که مقتدی از تشهّد فارغ شود، برای رکعت سوم برخاست، باز هم مقتدی در ایستادن به سوی رکعت سوم، از او پیروی ننموده، بلکه تشهّد خویش را تکمیل نموده و سپس برخیزد.]
و اگر چنانچه پیشنماز، پیش از آن که مقتدی، تسبیحات سه گانهی رکوع یا سجدهی خویش را تکمیل نماید، سرش را از رکوع یا سجده بلند کرد، مقتدی باید از او پیروی نموده [و تسبیح را ترک کند.]
و اگر چنانچه امام، سجدهای را زیاده نمود، یا پس از قعدهی اخیر به اشتباه بلند شد و ایستاد، در آن صورت مقتدی او را در سجدهی افزوده شده و ایستادن پیروی ننماید.
و اگر امام، رکعتِ افزوده شده را با سجدهای مقید و همراه ساخت، در آن صورت مقتدی، خود به تنهایی سلام بدهد.
و اگر چنانچه پیشنماز، از روی سهو و اشتباه، پیش از قعدهی اخیر ایستاد، در آن صورت مقتدی [او را پیروی ننموده، بلکه تسبیح - سبحان الله - بگوید تا امام را متوجه سهو و اشتباهش بسازد؛ و آنگاه] بازگشت وی را به قعده انتظار بکشد.
و اگر چنانچه مقتدی پیش از آن که امام، رکعت افزوده شده را به سجدهای مقید و همراه سازد، سلام داد، در آن صورت فرض وی باطل میگردد، [ولی اگر امام، رکعت افزوده شده را با سجدهای مقید و همراه ساخت، در آن صورت مقتدی میتواند خود به تنهایی سلام بدهد.]
و پس از آن که امام، تشهّد را خواند و پیش از آن که سلام نماز را بدهد، برای مقتدی مکروه است که سلام بدهد؛ [از این رو، اگر مقتدی پیش از آن که امامش، از تشهّد فارغ شود، سلام داد، نمازش فاسد است؛ ولی اگر چنانچه پس از آن که امامش، از تشهّد فارغ شده و هنوز سلام نداده، بود که مقتدی سلام داد، این کارش مکروه میباشد.]